1 dzień temu
Fundacja Warsaw Enterprise Institute wspólnie ze Związkiem Przedsiębiorców i Pracodawców w latach 2017–2019 zaprezentowały szereg kompleksowych reform, których celem miała być poprawa sytuacji gospodarczej Polski, bezpieczeństwa, demografii czy sprawności działania organów państwa. Zapoczątkowano w ten sposób projekt Agendy Polskiej. Jednym z poruszanych zagadnień była reforma sądownictwa, która miała na celu odbudowę pozycji wymiaru sprawiedliwości. Miała prowadzić do odbudowy zaufania społeczeństwa do sądów po szereg reform, które spotkały się ze sprzeciwem części środowiska prawniczego oraz społeczeństwa. Po sześciu latach od publikacji poprzednich propozycji naprawy „trzeciej władzy” sytuacja wokół sądownictwa nie tylko nie uległa poprawie, a wręcz jeszcze bardziej się pogorszyła. Trwający od kilku lat konflikt polityczny doprowadził do drastycznego spadku zaufania do wymiaru sprawiedliwości i sytuacji ogromnej niepewności prawnej wynikającej między innymi z długości trwania postępowań sądowych czy z realnego ryzyka podważania wyroków sądowych. Prezentujemy nasz najnowszy zeszyt w ramach projektu Agenda Polska 2030 pt. „Wymiar sprawiedliwości. Założenia nowej reformy sądownictwa”.
Najważniejsze założenia:
- Obecnie najważniejsze problemy sądownictwa dotyczą przewlekłości postępowań, braku zaufania do sądów oraz występowania stanu niepewności prawnej. choćby gdy po długim czasie uzyskamy wyrok, to istnieje ryzyko jego podważenia.
- Przeprowadzane na przestrzeni ostatnich lat reformy nie tylko nie poprawiły sytuacji w sądownictwie, a wręcz pogłębiły istniejące już wcześniej problemy.
- Wokół sądownictwa toczy się w tej chwili spór prawny, który można zażegnać, wprowadzając rozwiązania prowadzące do rzeczywistego ograniczenia wpływu polityki i polityków na sądy.
- Proponujemy kompleksowe reformy jak likwidację Trybunału Stanu, Trybunału Konstytucyjnego i Krajowej Rady Sądownictwa i przekazanie ich kompetencji Sądowi Najwyższemu.
- Proponujemy, aby sędziowie Sądu Najwyższego byli wybierani w powszechnych wyborach w tym samym terminie, w którym wybierani są posłowie i senatorowie.
- Postulujemy także wprowadzenie nowych wymagań stawianych sędziom, które spowodują, iż zawód ten będzie ukoronowaniem kariery prawniczej.
- Proponujemy również liczne usprawiedliwienia proceduralne mające mieć wpływ na czas trwania postępowań sądowych, zmiany dotyczące prowadzenia rejestrów działalności gospodarczej czy utworzenie nakazów zapłaty.
- Postulujemy wyodrębnienie spraw drobnych, w których wartość przedmiotu sporu nie przekracza sześciokrotności przeciętnego wynagrodzenia. Sprawy te powinny być rozpoznawane w uproszczonym i przyspieszonym postępowaniu. Pozostałe
sprawy powinny być rozpoznawane co do zasady dzień po dniu aż do wydania orzeczenia.
