ZUS przeprowadził 9 tysięcy kontroli zwolnień lekarskich w Podlaskiem. Zwolnienie to nie urlop , choć nie wszyscy o tym pamiętają. Tylko do końca września 2025 roku, do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w regionie wróciło aż 3,9 mln zł. To właśnie efekt, skutecznych kontroli zwolnień lekarskich i obniżenia świadczeń po ustaniu zatrudnienia.
– ZUS nie tylko wypłaca świadczenia chorobowe, ale też sprawdza, czy otrzymują je osoby, którym rzeczywiście przysługują. Kontrole obejmują zarówno sposób wykorzystania zwolnień lekarskich, jak i prawidłowość orzekania o czasowej niezdolności do pracy. Od stycznia do września 2025 roku oddziały ZUS w Białymstoku przeprowadziły ponad 9 tys. kontroli. W wyniku tych działań wstrzymano wypłatę 328 zasiłków o łącznej wartości ponad 572,2 tys. zł. Dodatkowo obniżono świadczenia po ustaniu zatrudnienia o 3,3 mln zł, co oznacza, iż do Funduszu Ubezpieczeń Społecznych wróciło łącznie 3,9 mln zł – informuje Katarzyna Krupicka, regionalny rzecznik prasowy ZUS w województwie podlaskim.
Zwolnienie to nie urlop ani sposób na dodatkowe zatrudnienie
ZUS przypomina, iż okres, na jaki zostało wystawione zwolnienia lekarskie, nie jest czasem, którym ubezpieczony może swobodnie dysponować tak jak np. urlopem wypoczynkowym. Zwolnienie lekarskie ma na celu odzyskanie umiejętności pracy. Nie można w tym czasie wykonywać dodatkowej pracy i zarabianie czy wyjeżdżać na wakacje. Osoba niezdolna do pracy z powodu choroby może podejmować jedynie zwykłe czynności życia codziennego i związane z jej stanem zdrowia. Do tych czynności należą, np. wizyta u lekarza, wyjście do apteki czy po podstawowe zakupy spożywcze. jeżeli ZUS stwierdzi nieprawidłowości w trakcie kontroli, ma podstawę do wydania decyzji o odmowie prawa do zasiłku chorobowego. To samo dotyczy świadczenia rehabilitacyjnego. Odmowa obejmuje cały okres zwolnienia lekarskiego, w czasie którego pojawiły się nieprawidłowości lub świadczenia rehabilitacyjnego za pełen miesiąc, w którym je stwierdzono.
W przypadku, gdy świadczenie zostało już wypłacone, ubezpieczony jest zobowiązany do jego zwrotu. Z kolei w ramach kontroli schematy orzekania o czasowej niezdolności do pracy, o ile lekarz orzecznik ZUS uzna, iż stan zdrowia ubezpieczonego pozwala na powrót do pracy, zwolnienie lekarskie zostaje skrócone, a prawo do zasiłku przysługuje jedynie do dnia badania.
Nadużycia w regionie
Kontrole zwolnień lekarskich w województwie podlaskim pokazały, iż część ubezpieczonych traktuje chorobowe jako okazję do dodatkowego zarobku lub wypoczynku. Białostocki ZUS ujawnił liczne przypadki niewłaściwego wykorzystywania zwolnień. Podczas jednej z kontroli okazało się, iż właściciel baru, mimo orzeczonej niezdolności do pracy, przebywał w miejscu wykonywania swoje działalności i raczył się trunkiem. Właścicielka sklepu obuwniczego została zastana w miejscu pracy, gdzie były już uruchomiane kasy i nie było żadnego pracownika. Właścicielka salonu fryzjerskiego przebywała w miejscu wykonywania swojej działalności, tłumacząc się, iż mieszka na górze. Mechanik samochodowy naprawiał auto mimo zaleconego przez lekarza czasu w powrót do zdrowia.
Przyłapani dzięki zgłoszeniom
Skuteczność kontroli rośnie, między innymi dzięki sygnałom, które trafiają do ZUS-u, często od osób, które zauważają nieprawidłowości. Coraz więcej takich kontroli jest wynikiem anonimowych zgłoszeń.
Warto przypomnieć, iż kontrolę wykorzystywania zwolnień lekarskich mogą przeprowadzić także pracodawcy, którzy zatrudniają powyżej 20 ubezpieczonych. Najczęściej takie kontrole wykonują w ich imieniu pracownicy działu kadr.
Katarzyna Krupicka, regionalna rzeczniczka prasowa ZUS województwa podlaskiego
fot.: freepik.com
