4 dni temu
Warszawa, 08.07.2025 (ISBnews) – Niemal dwie trzecie małych i średnich firm w regionie Europy Środkowo-Wschodniej deklaruje chęć zwiększenia wdrożeń AI, a największe zainteresowanie pogłębianiem wykorzystania sztucznej inteligencji widać w Estonii (75%), na Słowacji (70%) i w Polsce (65%), wynika z raportu AI Chamber. Choć ponad 75% MŚP deklaruje użycie narzędzi opartych na AI, na szerszą skalę wdraża je jedna na cztery firmy.
Raport AI Chamber “Jak MŚP z Europy Środkowo-Wschodniej odnajdują się w świecie AI?” pokazuje, iż w Polsce – szóstej gospodarce UE i największym kraju regionu – widać rozbieżność między ambicjami a realnym wdrożeniem. Choć 57% polskich firm postrzega AI jako przewagę konkurencyjną, 43% polskich firm ocenia wpływ AI pozytywnie, 39% deklaruje znajomość regulacji AI Act, a 35% nie planuje wdrażania AI. Te liczby pokazują, iż Polska znajduje się na rozdrożu: deklaracje nie idą jeszcze w parze z realnymi wdrożeniami. Kluczem do poprawy może być intensywna edukacja przedsiębiorców i szeroko zakrojone programy wsparcia dla MŚP, wskazała Izba.
“Adopcja AI to nie tylko technologia, ale przede wszystkim dojrzałość organizacyjna – gotowe zespoły i strategia. MŚP z CEE mogą stać się liderami, jeżeli dostaną wsparcie regulacyjne i edukacyjne” – powiedział prezes AI Chamber Tomasz Snażyk, cytowany w komunikacie poświęconym raportowi.
Raport wskazuje na konkretne obszary, w których MŚP wykorzystują AI i gdzie generuje ona największą wartość biznesową. AI najczęściej wspiera analizę danych (40%), automatyczne tłumaczenia (35%) oraz automatyzację zadań (28%). Świadczy to o silnym nastawieniu małych i średnich firm na poprawę efektywności operacyjnej. Choć nie zawsze rewolucyjne, są to rozwiązania praktyczne i mierzalne – pozwalające optymalizować procesy wewnętrzne, automatyzować produkcję, poprawiać wydajność, redukować błędy manualne i zwiększać zaangażowanie klientów.
Estonia i Polska wyróżniają się jeszcze bardziej zaawansowanymi wdrożeniami, zwłaszcza w obszarze predykcji i monitorowania zachowań klientów. Pomimo tych sygnałów dojrzałości, narzędzia oparte na AI wciąż zbyt rzadko są wykorzystywane w obszarach bardziej strategicznych, takich jak rozwój produktu, zarządzanie łańcuchem dostaw czy analizy predykcyjne. To może oznaczać, iż potencjał AI jest w regionie wykorzystywany głównie do poprawy efektywności operacyjnej, a niekoniecznie jako źródło przewagi strategicznej, podkreślono.
“Jednym z kluczowych wniosków raportu AI Chamber jest wyraźna zależność między wielkością firmy a stopniem zaawansowania we wdrażaniu AI. Przedsiębiorstwa zatrudniające od 50 do 250 osób – czyli z górnego przedziału kategorii MŚP – znacznie częściej korzystają z zaawansowanych rozwiązań AI, co wynika z lepszej struktury zarządzania, dostępu do talentów i jasno określonej strategii. Z kolei mikroprzedsiębiorstwa (do 10 pracowników) pozostają w dużej mierze poza głównym nurtem wdrożeń, co wskazuje, iż rzeczywista integracja AI przez cały czas faworyzuje firmy z lepszym zapleczem strukturalnym. Równocześnie aż 61% pracowników – zwłaszcza w Polsce i Czechach – aktywnie szuka sposobów zastosowania AI w codziennej pracy, co potwierdza rosnącą otwartość na nowe technologie” – czytamy dalej.
Ponad połowa wszystkich ankietowanych firm spodziewa się, iż AI wpłynie na ich branżę. Największy odsetek takich deklaracji widoczny jest wśród podmiotów z Polski, gdzie taką opinię podziela 73% badanych. AI najczęściej wykorzystywana jest w branżach usługowych – ponad 70% firm z tego sektora uznaje ją za realne wsparcie. Przemysł i produkcja również wykazują wysoką otwartość (66%), podczas gdy handel pozostaje bardziej sceptyczny – mniej niż połowa firm detalicznych postrzega AI pozytywnie. Technologie te lepiej sprawdzają się tam, gdzie dominują procesy powtarzalne i możliwe do automatyzacji.
Choć AI dostępna jest szeroko, firmy wskazują, iż to nie sprzęt czy koszty, ale kompetencje i opór kulturowy są kluczowymi barierami. 40% wskazuje na brak wykwalifikowanego personelu, 30% na niezrozumienie korzyści, a 15% pracowników nie ufa AI. Zaledwie 39% użytkowników zna AI Act, a tylko 8% uważa się za w pełni gotowe do spełnienia wymagań prawnych. Dla porównania, wśród firm o niższym poziomie zaawansowania technologicznego znajomość regulacji spada do 29%, wskazano również.
Raport podkreśla kluczową rolę inwestycji w kapitał ludzki – ponad 60% firm podejmuje działania związane z podnoszeniem kwalifikacji w obszarze AI. Jednocześnie co czwarta firma nie podejmuje żadnych działań w tym zakresie, co może pogłębiać różnice w poziomie adaptacji technologii między liderami a resztą rynku.
“Zasadniczym wnioskiem płynącym z raportu AI Chamber jest stopniowe, ale wyraźne oswajanie się małych i średnich przedsiębiorstw z technologiami AI. Duża część małych firm w regionie przez cały czas nie jest gotowych na wdrożenia AI, powołując się na brak wiedzy, czy wysokie koszty. Z drugiej strony – tam, gdzie dostęp do kompetencji i znajomość regulacji idą w parze, AI staje się potężnym narzędziem zwiększania produktywności i odporności na zmiany rynkowe” – zakończono.
Badanie objęło ponad 3 200 małych i średnich przedsiębiorstw pracowników z 11 państw Europy Środkowo-Wschodniej, w tym z Polski, Czech, Słowacji, Rumunii, Bułgarii i państw bałtyckich.
(ISBnews)
