Kraje z najmniejszym odsetkiem gospodarstw domowych z dziećmi
Na samym dole zestawienia państw w Europie wg odsetka gospodarstw domowych z dziećmi znajdują się kraje skandynawskie i zachodnioeuropejskie.
- Finlandia – tylko 17,7% gospodarstw domowych ma dzieci, co czyni ten kraj liderem w niskim udziale rodzin z dziećmi.
- Malta – 19,5%, co również może zaskakiwać, biorąc pod uwagę tradycyjnie rodzinne wartości wyspiarskiego społeczeństwa.
- Niemcy – 20,1%, co potwierdza długoterminowy trend związany z niskim wskaźnikiem dzietności w tym kraju.
Te kraje charakteryzują się wysokim poziomem życia, dużym odsetkiem osób żyjących samotnie oraz wybierających model życia bez dzieci.
Kraje z największym odsetkiem gospodarstw domowych z dziećmi
Zupełnie inny obraz wyłania się w Europie Południowo-Wschodniej i Turcji, gdzie rodziny z dziećmi stanowią dominujący model. Na szczycie rankingu znajdują się przede wszystkim kraje południowo-wschodniej Europy, takie jak Turcja (42,4%), Macedonia (40,6%) oraz Słowacja (36,3%). Wysoki odsetek gospodarstw z dziećmi w tych regionach może być związany z tradycyjnym modelem rodziny, gdzie posiadanie licznego potomstwa jest postrzegane jako wartość sama w sobie.
- Turcja – aż 42,4% gospodarstw domowych to rodziny z dziećmi, co wynika z tradycyjnych wartości kulturowych i wyższego wskaźnika urodzeń.
- Macedonia Północna – 40,6%, co również odzwierciedla silne więzi rodzinne w regionie Bałkanów.
- Słowacja – 36,3%, najwyższy wynik wśród państw Unii Europejskiej.
Polska na tle Europy
W Polsce jest ok. 15,3 mln gospodarstw domowych, a w co czwartym (26,4%) znajdują się dzieci. Polska plasuje się więc powyżej średniej unijnej wynoszącej 23,8%, co świadczy o większym udziale rodzin z dziećmi w strukturze gospodarstw domowych niż w większości państw UE. To pokazuje, iż mimo spadku wskaźnika dzietności, rodzina przez cały czas pełni istotną rolę w społeczeństwie.
Odsetek gospodarstw domowych z dziećmi w Europie;
|
Czynniki wpływające na różnice
Na obecność dzieci w gospodarstwach domowych wpływa wiele czynników, zarówno ekonomicznych, jak i społecznych i kulturowych. Do najważniejszych należą:
- Kultura i tradycje: W krajach Europy Południowej i Wschodniej rodziny wielodzietne są bardziej powszechne, co wynika z silniejszych więzi rodzinnych i mniejszej akceptacji modelu życia bez dzieci.
- Migracje: W krajach takich jak Niemcy czy Malta niski odsetek rodzin z dziećmi może być częściowo wynikiem starzejącej się populacji i dużej liczby singli wśród migrantów.
- Polityka rodzinna: Państwa oferują różne formy wsparcia dla rodzin z dziećmi, takie jak zasiłki rodzinne, ulgi podatkowe, czy dostęp do żłobków i przedszkoli.
- Sytuacja ekonomiczna: Wysoki poziom bezrobocia, niska płaca minimalna oraz wysokie koszty utrzymania dzieci mogą zniechęcać do posiadania potomstwa.
- Edukacja kobiet: Im wyższy poziom wykształcenia kobiet, tym częściej decydują się one na karierę zawodową, co może przekładać się na liczbę dzieci.
- Wartości kulturowe: Tradycyjne wartości dotyczące rodziny i roli kobiety w społeczeństwie mają duży wpływ na decyzje dotyczące posiadania dzieci. W Europie Wschodniej i Środkowej tradycja zakładania rodziny w młodym wieku przez cały czas jest silna. Z kolei w krajach skandynawskich i Niemczech większy nacisk kładzie się na indywidualny rozwój, edukację i karierę.
- W krajach o wysokim poziomie urbanizacji, takich jak Niemcy czy Holandia, styl życia w miastach często sprzyja mniejszym gospodarstwom domowym bez dzieci. W regionach wiejskich, takich jak Polska Wschodnia czy Rumunia, model rodziny wielodzietnej jest bardziej powszechny.
Różnice w odsetku gospodarstw domowych z dziećmi w poszczególnych krajach europejskich są wynikiem złożonego oddziaływania wielu czynników. Zrozumienie tych czynników jest najważniejsze dla opracowania skutecznych polityk rodzinnych, które wspierają rodzicielstwo i zapewniają dzieciom najlepsze możliwe warunki rozwoju.
Europa przedstawia mozaikę różnych modeli rodzinnych, od społeczeństw o niskim udziale gospodarstw domowych z dziećmi, takich jak Finlandia, po kraje, gdzie rodziny z dziećmi są wciąż normą, jak Turcja czy Macedonia Północna. Zróżnicowanie to wynika z wielu czynników – od kultury, przez politykę społeczną, po demografię.
Patrząc na te dane, wyłania się obraz zmieniającego się społeczeństwa, w którym tradycyjne wartości współistnieją z nowoczesnymi modelami życia. Europa zmierza w kierunku, gdzie wsparcie dla rodzin oraz równowaga między życiem zawodowym a prywatnym będą najważniejsze dla utrzymania liczby rodzin z dziećmi na stabilnym poziomie.
Image by freepik