Po ogłoszeniu przez prezydenta USA Donalda Trumpa wysokich ceł wobec UE pojawiły się wezwania do przyspieszenia negocjacji handlowych z partnerami na świecie, w tym w Azji Południowo-Wschodniej i Ameryce Południowej. Przeciwne podpisaniu umowy z państwami Mercosuru są Francja i Polska.
Umowa z Mercosur: Polska będzie przeciw
Polska obawia się otwarcia europejskiego rynku na żywność z państw Ameryki Południowej, gdzie standardy są o wiele niższe niż te, których muszą przestrzegać rolnicy w UE.
- Stanowisko Polski jest jasne. Polska będzie głosowała przeciw (umowie z Mercosur - przyp. red.) - mówił we wtorek Adam Szłapka, rzecznik rządu.Reklama
Przekonywał również, iż niezmiennie mają trwać rozmowy z państwami członkowskimi. Współpracę na rzecz odrzucenia umowy z Mercosur deklarować miał także prezydent Karol Nawrocki. Umowa UE-Mercosur negocjowana jest już od blisko 25 lat. Rzecznik rządu przypomniał, co było powodem przyspieszenia prac nad umową:
- Komisja Europejska przyspieszyła pracę nad tą umową w momencie, kiedy zaczęły się dyskusje na temat zmian w relacjach pomiędzy Unią Europejską a Stanami Zjednoczonymi - tłumaczył.
Głosowanie nad umową z Mercosur w środę
Komisja Europejska forsuje przyjęcie porozumienia i podkreśla, iż Mercosur jest jedynym znaczącym partnerem handlowym w Ameryce Łacińskiej, z którym UE nie miała preferencyjnej umowy handlowej. Tymczasem Unia jest drugim po Chinach największym partnerem tego bloku państw, wyprzedzając Stany Zjednoczone.
Umowa UE-Mercosur zakłada znaczną liberalizację handlu, zniesienie większości ceł, wzajemny dostęp do rynków zamówień publicznych i usług, a także współpracę w wielu obszarach, np. weterynarii i ochronie środowiska.
Najbardziej kontrowersyjną częścią umowy pozostaje jednak fakt, iż otwiera ona rynek unijny na produkty rolne z tego regionu. Kraje Mercosur (Argentyna, Brazylia, Paragwaj, Urugwaj i Boliwia) uzyskają łatwiejszy dostęp do rynku unijnego, będą mogły importować do Europy m.in. mięso wołowe, drób, cukier i etanol.
Umowa z Mercosur. Nic nie jest przesądzone
Do rozstrzygnięcia pozostaje też kwestia ścieżki ratyfikacji porozumienia. jeżeli umowa będzie dotyczyć tylko obszarów należących do wyłącznych kompetencji Komisji Europejskiej - takich jak handel czy inwestycje zagraniczne - do jej zatwierdzenia wystarczy zgoda Parlamentu Europejskiego oraz kwalifikowana większość w Radzie UE, czyli co najmniej 15 państw reprezentujących 65 proc. ludności Wspólnoty.
Jeśli jednak porozumienie obejmie również inne obszary, takie jak standardy środowiskowe czy zamówienia publiczne, zostanie uznane za tzw. umowę mieszaną i będzie wymagało ratyfikacji przez parlamenty narodowe wszystkich 27 państw członkowskich.
Możliwe jest też rozdzielenie dokumentu na część mieszczącą się wyłącznie w kompetencjach UE oraz część mieszaną. Firmy z UE eksportowały do czterech państw Mercosuru towary o wartości 56 mld euro (w 2023 r.) i usługi o wartości 28 mld euro (w 2022 r.).