Nadchodzą zmiany w L4. Sprawdź, co ZUS uzna za "nadużycie"

Choć część zasad została doprecyzowana, wiele sformułowań przez cały czas może budzić wątpliwości, co oznacza większe ryzyko sporów między ZUS a ubezpieczonym. Zmiany dotkną szczególnie osoby łączące kilka form zatrudnienia lub dorabiające do etatu.

Nowy model orzekania: szybciej, ale z wyjątkami

Reforma przewiduje, iż większość decyzji o przyznaniu zasiłku będzie podejmował jeden lekarz orzecznik. Dzięki temu postępowania mają trwać krócej, a dostęp do świadczeń powinien stać się po prostu płynniejszy.

ZOBACZ: Sportowiec pozwał ZUS. Za zbyt niską emeryturę po 42 latach pracy

Jednocześnie pozostawiono furtkę na trudniejsze przypadki, w których spory zdrowotne lub odwołania trafią pod ocenę składu złożonego z trzech osób. To kompromis między przyspieszeniem procedur a zachowaniem większej kontroli tam, gdzie ocena zdrowia pracownika jest niejednoznaczna.

Praca podczas chorobowego. Kiedy jest dozwolona?

Nowe przepisy mają wprowadzić zasadę, iż L4 dotyczy konkretnego stanowiska, a nie całej aktywności zawodowej. Możliwa więc będzie sytuacja, w której pracownik przebywający na L4 u jednego pracodawcy może wykonywać pracę u innego, oczywiście, o ile nie będzie stała w sprzeczności z leczeniem.

ZOBACZ: Tysiące emerytów może zostać bez waloryzacji w 2026 roku. Luka w przepisach

Takie rozwiązanie ma odpowiadać realiom rynku pracy. W praktyce oznacza to większą elastyczność dla osób, które łączą różne, czasami skrajne profesje, np. pracę fizyczną i biurową. Ostateczna ocena zawsze będzie należeć jednak do lekarza, który zdecyduje, czy dana aktywność zawodowa nie stoi w sprzeczności z celem L4 oraz ZUS, dlatego dokumentacja medyczna zyska jeszcze większe znaczenie niż do tej pory.

Za co można stracić zasiłek chorobowy?

Ustawodawca doprecyzowuje przepisy, przede wszystkim definiując, czym jest "praca zarobkowa" oraz "aktywność niezgodna z celem zwolnienia".

Za pracę zarobkową ma być uznawana każda czynność o charakterze zarobkowym, ale z wyłączeniem działań incydentalnych podjętych wymuszonych konkretną sytuacją np. podpisanie ważnego dokumentu.

Druga kategoria naruszeń dotyczy aktywności, które mogą wpłynąć na skuteczność leczenia. W zaproponowanych przepisach ma to być opisane wprost jako "wszelkie działania utrudniające lub wydłużające proces leczenia lub rekonwalescencję".

ZOBACZ: Sejm uchwalił budżet. Ponad 270 miliardów złotych deficytu

Zwykłe czynności, takie jak wizyta w aptece, zakupy czy krótki spacer powinny pozostać bezpieczne. Jednak wszystko, co wykracza poza "standardy codzienności", może zostać zakwestionowane przez ZUS. Wątpliwości mogą wzbudzić takie działania jak np.:

• gruntowny remont mieszkania lub domu
• forsowna aktywność fizyczna (np. udział w zawodach sportowych), bez konsultacji z lekarzem
• wyjazd "wypoczynkowy", jeżeli wygląda jak wakacje, a nie rekonwalescencja zalecona przez specjalistę

Są to przykłady znane z dotychczasowego orzecznictwa i praktyki kontrolnej ZUS, a nie zamknięty katalog zapisany w ustawie.

Choć z założenia nowelizacja ma doprecyzować istniejące już przepisy prawa, przez cały czas sporo będzie zależało od tego, jak ZUS zinterpretuje konkretne sytuacje.

Jak podaje Gazeta Prawna, nie ma też ścisłej definicji takich zwrotów jak "czynności incydentalne" czy "istotne okoliczności". To w praktyce przerzuci ciężar udowodnienia prawidłowego zachowania na pracownika. W przypadku kontroli to właśnie interpretacja urzędników (później ewentualnie sąd) zdecyduje, czy zasiłek pozostanie w mocy, czy jednak zostanie cofnięty.

Widziałeś coś ważnego? Przyślij zdjęcie, film lub napisz, co się stało. Skorzystaj z naszej Wrzutni

WIDEO: Prawa Frankowiczów – wszystkich. Szczerze o pieniądzach odc. 303