Nieco niższa presja inflacyjna

W sierpniu 2024 Wskaźnik Przyszłej Inflacji (WPI), prognozujący z kilkumiesięcznym wyprzedzeniem kierunek zmian cen towarów i usług konsumpcyjnych nie zmienił swej wartości w stosunku do notowań sprzed miesiąca.
Nastąpiło to po trzech kolejnych miesiącach wzrostów, sygnalizujących nasilenie presji inflacyjnej. Obecnie, wygasły przede wszystkim tzw. zewnętrzne czynniki sprzyjające wzrostowi inflacji, takie jak np. ceny surowców na światowych rynkach, kurs złotego względem dolara i euro, czy oprocentowanie długookresowych rządowych papierów dłużnych. Ponownie nasiliły się jednak oczekiwania inflacyjne konsumentów oraz menadżerów przedsiębiorstw produkcyjnych. Tak więc, pomimo iż wzrost wskaźnika zatrzymał się, nie można mówić o całkowitym wygaśnięciu czynników proinflacyjnych.

Na rynku surowców przemysłowych i żywnościowych nastąpiła w ostatnich miesiącach stabilizacja cen z niewielką, na razie krótkookresową tendencją do ich spadku. Żywność oraz surowce żywnościowe w zdecydowanej większości potaniały zarówno w stosunku do sytuacji sprzed miesiąca, jak również w porównaniu do sytuacji sprzed roku. Wyjątek stanową: kawa i kakao, których ceny są ponad dwukrotnie wyższe niż przed rokiem. Podobną tendencje do krótkookresowego spadku cen obserwujemy w przypadku surowców przemysłowych, zwłaszcza energetycznych, gdzie ceny w ostatnich miesiącach w niewielkim stopniu spadały, jednak ciągle są wyższe o około 6-8% w stosunku do analogicznych miesięcy roku ubiegłego. Brak oznak wyraźnego ożywienia gospodarczego w wiodących gospodarkach świata, a raczej ich stagnacja i ciągłe zagrożenie ewentualną recesją redukują popyt na surowce i sprzyjają niższym cenom surowców.

Pomimo korzystnych warunków zewnętrznych, oczekiwania inflacyjne menadżerów przedsiębiorstw sektora przetwórstwa przemysłowego w ostatnim czasie nasiliły się. Przewaga firm planujących podwyżki cen nad odsetkiem firm planujących obniżki wynosi w tej chwili około 8 p. proc. Najwyższy odsetek firm planujących podnieść w najbliższym czasie ceny występuje głównie w branży papierniczej, przemyśle farmaceutycznym, oraz wśród firm produkujących sprzęt transportowy. Najsilniejsze deklaracje obniżek cen wyrażają przedstawiciele przetwórstwa ropy naftowej oraz przemysł drzewny. Oczekiwania inflacyjne przedstawicieli przedsiębiorstw wyrażają na ogół ich politykę cenową, która zwykle jest realizowana, jeżeli tylko warunki rynkowe na to pozwolą. Odzwierciedleniem zmian w tej polityce jest w pewnym stopniu wskaźnik PPI, który od początku roku, wykazuje coraz wolniejsze spadki, co można traktować jako zapowiedź zmiany dotychczasowego zniżkowego trendu.

Wzrosły oczekiwania inflacyjne konsumentów. Odsetek ankietowanych osób oczekujących w najbliższych miesiącach wzrostu cen zwiększył się do ponad 87% (z 81% przed miesiącem i 79% przed rokiem). W największym stopniu zwiększyła się grupa ankietowanych spodziewających się szybszego od dotychczasowego tempa wzrostu cen oraz grupa osób spodziewających wzrostu cen w tempie niższym niż dotychczasowe. Ubyło zaś osób spodziewających się spadku cen.