Polska niebawem obejmie prezydencję w Unii Europejskiej, co stanowi doskonałą okazję do przemyślenia i zaproponowania rozwiązań na forum UE w wielu obszarach życia społecznego i gospodarczego. Jednym z kluczowych obszarów jest rynek pracy, który w całej Europie boryka się z wieloma problemami. Przykładem są wysokie bezrobocie w Hiszpanii i Grecji oraz niedobór pracowników w krajach takich jak Czechy, Malta, Polska i Niemcy. Wyzwania te wymagają skoordynowanych działań w zakresie prawa pracy, polityki migracyjnej, wydatkowania środków unijnych oraz polityki społecznej.
Związek Przedsiębiorców i Pracodawców zorganizował debatę wokół wydanego Memorandum ZPP w sprawie propozycji działań Polski w trakcie jej prezydencji w Radzie Unii Europejskiej w obszarze rynku pracy, które jest poświęcone tym kluczowym zagadnieniom w obszarze rynku pracy i stanowi pierwszy z serii dokumentów poświęconym priorytetom z punktu widzenia biznesu na okres polskiej prezydencji.
O wyzwaniach w programowaniu adekwatnych podejść do regulacji rynku pracy rozmawiali:
- Jakub Bińkowski, Dyrektor Departamentu Prawa i Legislacji, członek zarządu Związku Przedsiębiorców i Pracodawców,
- Poseł Mirosław Maliszewski, Prezes Związku Sadowników RP,
- dr hab. Ewa Flaszyńska, Dyrektor Departamentu Rynku Pracy, Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej,
- Artur Gregorczyk, Dyrektor Działu Prawnego firmy EWL,
- Janina Owczarek, Koordynatorka Programu Migracji Pracowniczych i Integracji Społecznej, IOM w Polsce.
Obszar rynku pracy jest naturalnie szalenie istotny w okresie prezydencji. Trzeba go także poruszyć z uwagi na jedną dodatkową okoliczność a mianowicie obserwując prace legislacyjne prowadzone na poziomie Unii Europejskiej, można dostrzec iż skupienie się które było widoczne przez ostatnie kilka lat na regulacjach rynku cyfrowego, będzie przesuwało się właśnie w kierunku regulacji rynku pracy – podkreślił Dyrektor Departamentu Prawa i Legislacji i Członek Zarządu ZPP Jakub Bińkowski w wystąpieniu otwierającym debatę.
Kwestią mocno uderzającą w rynek pracy państw unijnych, a zwłaszcza tych o niskim poziomie bezrobocie jest deficyt pracowników. Według raportu ManpowerGroup „Niedobór talentów 2023”, aż 72% organizacji w Polsce ma trudności z obsadzeniem stanowisk pracy odpowiednio wykwalifikowanymi pracownikami. Oznacza to, iż setki tysięcy miejsc pracy pozostają nieobsadzone, co mogłoby znacząco przyczynić się do wzrostu gospodarczego.
Dr hab. Ewa Flaszyńska zwróciła uwagę na priorytety Komisji Europejskiej, polskiej prezydencji i kolejnych prezydencji w obszarze rynku pracy, które w szczególności obejmować będą problemy niedoborów pracowników, nowych form zatrudnienia związanych z wdrażaniem dyrektywy dot. pracy platformowej i problemów demograficznych dotykających Polskę i pozostałe kraje Unii Europejskiej.
W wyniku przejęcia przez Polskę prezydencji w Radzie Unii Europejskiej zyskamy realny wpływ na cele polityczne oraz kształtowanie unijnego prawodawstwa. Umożliwi to nam chociażby podniesienie tematu migracji pracowniczych, które w wyniku kryzysów migracyjnych ostatnich lat zyskały złą sławę. Należy jednak pamiętać, iż cudzoziemcy już dzisiaj odgrywają znaczącą rolę w licznych sektorach, dlatego kształtowanie polityki w zakresie aktywizacji zarobkowej migrantów nie może odbywać się oderwaniu od żywych potrzeb biznesu.
Poseł Mirosław Maliszewski podkreślił, iż prezydencja stanowi okazję do podnoszenia ważnych dla Polski tematów na forum Unijnym, takich jak oddemonizowanie kwestii legalnej migracji w kontekście ostatnich kryzysów migracyjnych.
Z kolei Artur Gregorczyk zwrócił uwagę na obszar niedoborów pracowniczych w szczególnym momencie dla gospodarki europejskiej i polskiej, zwłaszcza w kontekście wydatkowania środków z KPO i planowanych wielkich inwestycji infrastrukturalnych.
Aktywizacja migrantów wymaga złożonego podejścia, które obejmuje dostęp do edukacji, szkoleń zawodowych oraz tworzenia możliwości na rynku pracy. Dlatego istotne jest opracowanie odpowiedniej polityki migracyjnej w Polsce i Unii Europejskiej, która sprosta wyzwaniom gospodarczym i demograficznym wspólnoty.
Janina Owczarek wskazała, iż możliwe rozwiązania obejmują stworzenie przemyślanej i długoterminowej strategii migracyjnej opracowanej w oparciu o konkretne badania i prognozy. Przy tworzeniu międzynarodowej polityki pracowniczej wymagane jest szersze spojrzenie, nie tylko te obejmujące perspektywę niedoborów pracowniczych. Należy również uwzględnić takie kwestie jak umowy między państwami wysyłającymi a przyjmującymi, ochronę praw migrantów, a także kwestię uznawalności umiejętności i kwalifikacji.
