Ostatnia aktualizacja: 16.12.2022

Pojęcie pracy definiowane jest ogólnie jako świadoma, celowa działalność człowieka zmierzająca do wytworzenia określonych dóbr materialnych lub kulturalnych, będąca podstawą i warunkiem istnienia i rozwoju społeczeństwa. Rzeczywiście, praca daje nam przede wszystkim zabezpieczenie finansowe, poczucie bezpieczeństwa, dzięki niej jesteśmy w stanie realizować swoje plany i cele życiowe. Nie należy zapominać o innym aspekcie pracy, a mianowicie o tym, iż jest to również przestrzeń, w której budujemy wartościowe relacje i mamy szansę na rozwój osobisty.

W Artykule:

• W najszerszym znaczeniu praca może być zdefiniowana jako sposób zarabiania pieniędzy. W tym sensie wszyscy musimy wykonywać pewną ilość pracy, aby przetrwać.
• Czy jednak strona finansowa jest jedynym celem w pracy?
• Praca to także kariera, pogłębianie zainteresowań, uczenie się nowych umiejętności i rozwijanie tych, które już posiadamy.
• Praca jest czymś więcej niż tylko comiesięczną cyfrą na koncie. Może być również źródłem sensu w naszym życiu i pomóc nam poczuć, iż wnosimy wkład w społeczeństwo, przyszłość i innych.
• Praca daje nam szansę na sukces, a dzięki temu czujemy się dobrze sami ze sobą. To jeden z powodów, dla których wielu ludzi tak bardzo lubi swoją pracę.
• W tym artykule podejmujemy próbę odpowiedzi, czy praca jest sensem naszego życia, czy i w jaki sposób się dzięki niej rozwijamy i w jaki sposób zaspokaja naszą naturalną potrzebę bezpieczeństwa.

Spis treści:

1. Czym jest praca i jak wpływa na to, jak czujemy się w życiu?
2. Praca a chęć rozwoju
3. Życie zawodowe a życie prywatne
4. Praca czy pasja? Punktem wyjścia jest życie

Czym jest praca i jak wpływa na to, jak czujemy się w życiu?

Według Encyklopedii PWN, praca to proces złożonej aktywności fizyczno-umysłowej, której celem jest przekształcenie szeroko rozumianego środowiska w ten sposób, by zwiększyć szanse przeżycia gatunku ludzkiego. Praca w tym sensie dotyczy także innych niż ludzki gatunek, uważa się jednak, iż w przypadku zwierząt mamy do czynienia z formami energii kierowanej instynktami, natomiast pojęcie pracy oznacza celowy i świadomy wysiłek człowieka.

Pojęcie pracy jest w Słowniku Języka Polskiego definiowane jest ogólnie jako świadoma, celowa działalność człowieka zmierzająca do wytworzenia określonych dóbr materialnych lub kulturalnych, będąca podstawą i warunkiem istnienia i rozwoju społeczeństwa.

Definicja Wikipedii jest zwięzła: praca to wszystkie czynności umysłowe i fizyczne podejmowane dla realizacji zamierzonego celu.

Rzeczywiście, praca daje nam przede wszystkim zabezpieczenie finansowe, poczucie bezpieczeństwa, dzięki niej jesteśmy w stanie realizować swoje plany i cele życiowe. Nie należy zapominać o innym aspekcie pracy, a mianowicie o tym, iż jest to również przestrzeń, w której budujemy wartościowe relacje i mamy szansę na rozwój osobisty.

Jak wynika z Raportu Re-work o Relacjach z Pracą, opierającego się na badaniach przeprowadzonych na ogólnopolskiej losowej próbie 386 pracujących na różnych stanowiskach kobiet i mężczyzn w wieku 18-70 lat, praca jest źródłem dochodu dla 78% ankietowanych. Dla 68%, a więc dla większości badanych, praca daje poczucie bezpieczeństwa poprzez gwarancję zapewnienia bytu.

W najszerszym znaczeniu praca może być zdefiniowana jako sposób zarabiania pieniędzy. W tym sensie wszyscy musimy wykonywać pewną ilość pracy, aby przetrwać. Czy jednak strona finansowa jest jedynym celem w pracy? Przecież praca to także kariera, pogłębianie zainteresowań, uczenie się nowych umiejętności i rozwijanie tych, które już posiadamy.

A więc praca jest czymś więcej niż tylko comiesięczną cyfrą na koncie, czymś więcej niż tylko źródłem dochodu. Może być również źródłem sensu w naszym życiu i pomóc nam poczuć, iż wnosimy wkład w społeczeństwo, przyszłość i innych.

Praca a chęć rozwoju

Praca daje nam szansę na sukces, a dzięki temu czujemy się dobrze sami ze sobą. To jeden z powodów, dla których wielu ludzi tak bardzo lubi swoją pracę. To dotyczy również innych aspektów życia zawodowego: możliwość doskonalenia umiejętności lub uczenia się nowych jest satysfakcjonująca, ponieważ pokazuje, iż nasze wysiłki się opłaciły. Kiedy ktoś mówi o tym, co udało mu się osiągnąć w pracy, choćby jeżeli dotyczy to drobnego sukcesu, zawsze czuje się szczęśliwy, czuje, iż ma tę moc, iż jest w stanie osiągnąć rzeczy, które kiedyś wydawały się poza jego zasięgiem. W takich momentach praca dosłownie uskrzydla.

67% respondentów badania omówionego w Raporcie Re-work twierdzi, iż praca umożliwia im realizację planów i celów życiowych, a 63% jest zdania, iż dzięki pracy mają szansę na rozwój osobisty. 24% badanych uważa pracę za źródło stresu, a dla 20% praca jest przykrym obowiązkiem. 32% ankietowanych, gdyby mieli wybór, w ogóle nie chciałoby pracować.

18% badanych wskazało, iż samorozwój i zdobywanie nowej wiedzy to największy powód, dla którego pracują. Pomimo, iż podejście do rozwoju w pracy można traktować dwutorowo – dla części badanych samorozwój, czyli ciągłe poszerzanie wiedzy i zdobywanie nowych umiejętności jest celem samym w sobie, podczas gdy inni traktują to zagadnienie jako coś, co dzieje się naturalnie, przy okazji wykonywania powierzonych zadań – ludzie oczekują, aby organizacje stwarzały środowisko pracy, w którym każdy będzie miał warunki sprzyjające rozwojowi.

Mając szansę rozwoju, pracownicy wychodzą ze swojej strefy komfortu i angażują się w zadania, które ich rozwijają. Dlatego firmy powinny brać na poważnie to, iż inwestowanie w rozwój pracowników, czy też ich zainteresowań niekoniecznie blisko związanych z pracą, zwiększa zaangażowanie i codzienną motywację.

W firmie, która dba o rozwój pracowników, praca napędza ich do rozwoju i podnosi poczucie własnej wartości. Czy można powiedzieć, iż praca jest dla ludzi sensem życia? W Raporcie Re-work tylko 22% respondentów odpowiedziało twierdząco na to pytanie, a jedynie 4% zdecydowanie zgadza się ze stwierdzeniem, iż praca jest dla nich wszystkim. Grupę tę stanowiły osoby z pokolenia X – osoby po 50 roku życia, którym bliski jest etos, kult pracy. Osoby te traktują prace jako wartość samą w sobie, a nie jedynie jako środek do osiągnięcia celu. Paca jest sensem życia również dla właścicieli firm, osób które swoje marzenia, pomysły i kapitał finansowy ulokowały we własny biznes.

Zdecydowana większość ludzi traktuje pracę jako źródło dochodu, które pozwala na realizację celów osobistych. Dlatego ważne jest, aby praca dawała również przestrzeń na życie prywatne – realizowanie swoich pasji. Być może to jest jednym z powodów, dla których ludzie cenią pracę, która nie zabiera nam czasu, a dzięki finansom daje możliwości realizowania siebie również poza nią?

Życie zawodowe vs życie prywatne

Nie można zaprzeczyć, iż odpowiednia równowaga pomiędzy obowiązkami zawodowymi, w których się spełniamy, a życiem prywatnym i realizowaniem swoich marzeń i pasji daje nam zadowolenie z życia. W cytowanym w Re-work badaniu ilościowym aż 62% ankietowanych zadeklarowało, iż stawiają wyraźną granicę pomiędzy życiem zawodowym a prywatnym. Dla 25% respondentów strefa prywatna i zawodowa mocno się przenikają. 8% uważa pracę za źródło konfliktów w domu.

Podział na życie prywatne i zawodowe nie jest kwestią tak prostą, jak się czasem wydaje. To nie jest tylko kwestia odpowiedniej organizacji czy planowania aktywności osobistych i zawodowych. istotny jest odpowiedni dystans emocjonalny, jak również to, czy potrafimy te dwie sfery rozdzielić w… swojej głowie. To naprawdę nie jest i nie musi być jednoznaczne. Dlatego jednym się to udaje, a inni ciągle do tego dążą.

Czy praca daje nam poczucie bezpieczeństwa? W Raporcie Re-work 68% respondentów zgodziło się z tym, iż dzięki pracy zyskują poczucie bezpieczeństwa. Fundamentami pracy w komforcie jest dobre wynagrodzenie, stabilność zatrudnienia, dobre relacje w pracy, możliwość „życia po pracy” oraz, jak podkreślili ankietowani, na komfort ich pracy wpływa również elastyczność (23% respondentów). Fundamentem elastycznej pracy jest zaufanie do pracownika – możliwość pracy w miejscu, w którym chcemy, w czasie, który nam odpowiada oraz możliwość decydowania o tym, kiedy i co robimy, bez konieczności zgłaszania naszych planów przełożonemu.

Elastyczność niesie za sobą też pewne pułapki. Z jednej strony jest to szansa na „życie we własnym rytmie”, z drugiej jako niebezpieczeństwo zatracenia się w obowiązkach zawodowych. Dlatego ci, którzy cenią sobie elastyczność, rozumieją konieczność umiejętności stawiania granic.

Pamiętajmy, iż praca elastyczna i praca zdalna to nie jest to samo. Elastyczność powinna opierać się i być realizowana w zgodzie z przyjętą przez firmę strategią – inaczej firma pogrąży się w chaosie „elastycznej samowoli”.

Praca czy pasja? Punktem wyjścia jest życie

„Punktem wyjścia jest nasze życie. Nie praca, nie moja rola jako rodzica, nie ja jako pracownik, nie jako żona, ale nasze życie. Bo każdy ma różnie rozłożone akcenty i różne priorytety. – mówi Julia Izmałkowa, psycholog, CEO Izmałkowa Consulting. – Wierzę, iż praca zgodna z naszymi pasjami i miłością, wykonywana nie tylko dla pieniędzy, może zapewnić równowagę. Nie powinniśmy więc koncentrować się na pracy, ale na nas i na naszym życiu.”

Obecnie wszyscy dookoła utwierdzają nas w przekonaniu, iż pandemia przewartościowała nasze życie i praca sama w sobie straciła na swojej wartości. Great Resignation – trend, w którym pracownicy odchodzą z pracy choćby wtedy, gdy nie mają innej oferty na ręku, czy Quiet Quitting – świadome porzucanie kultu pracy, nie są zjawiskami wyssanymi z palca. Czy jednak rzeczywiście zbyt intensywne życie zawodowe jest przyczyną naszych problemów w życiu prywatnym?

Ważne jest, aby praca pozostawała dla nas wartością, nieodłącznym elementem życia. Do tego potrzebujemy widzieć sens tego, co robimy, potrzebujemy przynależeć i chcieć tworzyć firmę, w której pracujemy. Jednym słowem praca to coś więcej niż tylko aspekt materialny.

Dlatego, aby być szczęśliwym i żyć w zgodzie z samym sobą musimy zadać sobie jedno, ale jakże ważne pytanie: „Jakie warunki muszą być spełnione do tego, aby sposób, w jaki zarabiam na życie, dawał mi satysfakcję?”.

Pytania dodatkowe, które pomogą nam odpowiedzieć na to najważniejsze pytanie, to np.:

• Czym się pasjonuję?
• Co sprawia, iż czuję się dobrze ze sobą?
• Co jest dla mnie ważne w życiu, co chcę tak naprawdę robić?
• Czy praca, którą wybiorę pomoże mi nie tylko w rozwoju zawodowym, ale też osobistym?

Praca i pasja to nie to samo, chociaż nie muszą się wzajemnie wykluczać. Można znaleźć pracę, która zarówno opłaci nasze rachunki, jak i pozwali robić coś, co lubimy. Słowem pasja zwykle określamy czyjeś hobby. Ale pasja to nie tylko hobby. To nie jest coś, co robimy, bo jesteśmy w tym dobrzy. A choćby więcej – to coś, co robimy, bo to kochamy. Pasja napędza nas do przekraczania własnych granic i osiągania nowych szczytów.

Pasja jest istotną częścią ludzkiego doświadczenia, której wszyscy potrzebujemy, aby czuć się spełnionym. Nie chodzi tylko o posiadanie dobrej pracy, ale też o znalezienie w swoim życiu czegoś, co daje nam sens i radość, co sprawia, iż jesteśmy szczęśliwi i poprawia się jakość naszego życia.

Nasze życiowe wybory są sprawą indywidualną. Każdy wybór jest dobry, o ile dokonujemy go świadomie. Praca jest nieodzownym elementem naszego dorosłego życia, dlatego jeżeli nie spełnia naszych oczekiwań, mamy wybór. Każdy z nas musi sobie uświadomić, iż naprawdę mamy wybór, bo tylko my decydujemy o swoim życiu.

Pomimo, iż potrzebujemy pracy – na przykład ze względów finansowych, nie możemy chować na półkę czy odkładać na później swoich pasji. jeżeli praca, którą wykonujesz nie sprawia ci satysfakcji, jeżeli pracodawca nie spełnia twoich oczekiwań, a bezpośredni przełożony nie traktuje cię z szacunkiem, nie narzekaj – zastanów się po prostu jak chcesz lub jak nie chcesz pracować. I dokonaj wyboru. Obowiązkiem każdego z nas jest to, abyśmy byli szczęśliwi i spełnieni w każdym aspekcie naszego życia: osobistym, zawodowym, rodzinnym i społecznym.

___________________________________________________

Co stoi za wyborami pracowników, którzy decydują się odejść z firmy? Czego nie otrzymują od obecnego pracodawcy? Ludzie oczekują czegoś więcej, niż tylko satysfakcji z pracy. Chcą spełniać się zawodowo, widzieć sens tego, co robią, a także dobrze odnajdywać się w formule pracy. Życiu zawodowemu poświęcają wiele godzin w tygodniu, dlatego chcą pracować w przyjaznej atmosferze, lubić i doceniać swoich liderów i współpracowników.