Internetowe oszustwa finansowe to problem, który coraz częściej dotyka społeczeństwa z wysokorozwiniętych państw. 74 proc. dorosłych Polaków w ostatnich latach zauważyło zwiększające się zagrożenie ze strony oszustów – wynika z badania przeprowadzonego przez SW Research na zlecenie Banku Pocztowego. Na cyberprzestępczość coraz częściej narażeni są użytkownicy OLX i Vinted.
Spośród ok. 30 mln internautów w Polsce aż 79 proc.robi zakupy online – wynika z raportu Gemius „E-commerce w Polsce 2023”. Rosnąca liczba potencjalnych ofiar zwiększa skalę działania oszustów internetowych. Portal dlahandlu.pl alarmuje o rosnącej fali cyberprzestępstw, którzy z coraz większym zaangażowaniem działają na platformach OLX i Vinted. Jak wskazuje, schemat działania złodziei jest zwykle podobny: w rozmowie z klientem zainteresowanych im produtem, sprzedający wysyła fałszywy link do dokonania płatności. W ten sposób oszuści mogą pozbawić nas wszystkich środków na koncie, a choćby zaciągnąć pożyczki na nasze nazwisko.
Mówimy o prawdziwej pladze oszustw. Tylko od listopada trafiły do nas cztery sprawy, gdzie oszukani stracili setki tysięcy złotych. Oszuści zwykle dzięki zawirusowanych aplikacji dostają się na konta bankowe ofiar i dokonują czynności finansowych. Niestety zdarzają się także hybrydy, czyli nie tylko czyszczenie konta, ale również wzięcie kredytu na konto oszukanego. W przypadku naszego klienta było to 100 tys. zł – mówi detektyw Małgorzata Marczulewska, cytowana przez dlahandlu.pl
Jak działają oszuści internetowi?
Eksperci wskazują, iż schemat działania jest zwykle podobny. Oszust po kontakcie od osoby zainteresowanej jego produktem, wysyła link „do blika” lub przelewu elektronicznego. Po przesłaniu fałszywego linka, użytkownik często jest proszony o zweryfikowanie swoich danych lub weryfikację płatności. Po ich potwierdzeniu, dane trafiają do przestępcy, który przejmuje dostęp do konta.
Zdarza się też, iż dzwoni do nas bardzo miła Pani, zwykle przedstawicielka platformy sprzedażowej, która potrzebuje potwierdzić nasze dane, by dopełnić transakcje. Najgorsze są właśnie oszustwa dzięki linków i autoryzacji. Złodzieje wyciągają nasze dane osobowe lub instalują w naszych telefonach aplikacje, które dosłownie czyszczą nasze konta. Takich sytuacji jest wiele – tłumaczy Małgorzata Marczulewska.
Eksperci zwracają również uwagę na niedoskonałe zabezpieczenia bankowe, które umożliwiają dokonanie oszustwa. W praktyce mieliśmy do czynienia z przypadkami, w których internetowi oszuści np. zaciągnęli pożyczkę na znaczną kwotę posługując się PESELem poszkodowanego, a bank nie zweryfikował dostatecznie wnikliwie komu wypłaca pieniądze. Niedoskonałości systemów bankowych, poza „wyciekami danych”, polegają zwykle właśnie na niedostatecznej weryfikacji, kto składa daną dyspozycję, bądź też na długotrwałości bankowych procedur – która nie pozwala zareagować natychmiast na reklamację klienta, a to z kolei daje szansę oszustom na przelew skradzionych środków – mówi mecenas Marek Jarosiewicz z kancelarii Wódkiewicz & Sosnowski, cytowany przez dlahandlu.pl.
Jak zabezpieczyć się przed wyciekiem danych?
Phishing to metoda wykorzystywana przez cyberprzestępców, którzy podszywają się pod zaufane instytucje lub osoby, aby uzyskać poufne informacje, takie jak hasła, dane osobowe czy informacje finansowe. Istnieje kilka sposobów, jak można się uchronić przed phishingiem:
- Ostrożność przy klikaniu linków: Nie otwieraj podejrzanych linków otrzymywanych w e-mailach, wiadomościach na platformach społecznościowych czy SMS-ach. Sprawdzaj adresy URL, aby upewnić się, iż są autentyczne.
- Uważność przy udzielaniu danych osobowych: Nie podawaj poufnych informacji, takich jak hasła czy numery kart kredytowych, w odpowiedzi na e-maile czy wiadomości, które wydają się podejrzane. Autentyczne instytucje rzadko proszą o takie informacje w ten sposób.
- Sprawdzanie wiadomości od instytucji: jeżeli otrzymasz podejrzaną wiadomość od banku, serwisu e-commerce czy innej instytucji, skontaktuj się bezpośrednio z nimi, używając oficjalnych danych kontaktowych (z ich strony internetowej czy na karcie kredytowej), aby potwierdzić autentyczność wiadomości.
- Zabezpiecz swoje urządzenia: Aktualizuj regularnie oprogramowanie, używaj silnych haseł, a także unikaj korzystania z publicznych sieci Wi-Fi do dokonywania transakcji finansowych.
- Edukacja i świadomość: Ucz się rozpoznawać oznaki phishingu, dziel się wiedzą z innymi – przede wszytkim starszymi osobami, i pamiętaj, iż cyberprzestępcy stale zmieniają swoje metody.
- Używaj autoryzacji dwuetapowej: jeżeli to możliwe, aktywuj autoryzację dwuetapową w swoich kontach online, co dodatkowo zabezpieczy Twoje dane.
- Sprawdzaj regularnie swoje konta: Regularnie monitoruj swoje konto bankowe i transakcje, aby wykryć jakiekolwiek nieautoryzowane operacje.
Świadomość i ostrożność są najważniejsze w zapobieganiu atakom phishingowym. W razie wątpliwości co do autentyczności jakiejś wiadomości, zawsze lepiej jest zweryfikować jej źródło, zamiast udzielać poufnych informacji na żądanie.
Zdjęcie głowne: Unsplash
Przeczytaj również: ŚWIĘTA 2023: piękne upominki od polskich marek
