3 dni temu
Szklany sufit to niewidzialne bariery, które ograniczają awans zawodowy kobiet, mimo iż posiadają one odpowiednie kwalifikacje i doświadczenie. Jest to metaforyczne określenie nierówności płciowych na rynku pracy, wynikających z głęboko zakorzenionych stereotypów oraz społecznych i kulturowych uprzedzeń.
Stereotypy płciowe a rozwój zawodowy kobiet
Jak informuje Tygodnik Gospodarczy Polskiego Instytutu Ekonomicznego (PIE), kobiety są często postrzegane jako mniej predysponowane do ról kierowniczych niż mężczyźni. jeżeli wykazują cechy tradycyjnie uznawane za męskie, mogą być odbierane jako zimne i instrumentalne. Z kolei, jeżeli prezentują cechy kojarzone z kobiecością, ich kompetencje bywają podważane. Te stereotypy prowadzą do ograniczeń w postaci niższej pewności siebie i mniejszych aspiracji do obejmowania stanowisk kierowniczych.
Dalsza część tekstu jest pod filmem
Matki na rynku pracy – fałszywe przekonania
Pracodawcy często zakładają, iż kobiety, zwłaszcza matki, są mniej dyspozycyjne i zaangażowane w życie zawodowe. Jednak badania PIE wskazują, iż choć matki poświęcają więcej czasu w obowiązki domowe, ich ambicje zawodowe pozostają na wysokim poziomie.
Szklany sufit a luka płacowa
Brak równości w awansach zawodowych przekłada się również na różnice w wynagrodzeniach między kobietami a mężczyznami. Analizy z USA wykazały, iż historycznie wpływ kapitału ludzkiego na nierówności płacowe zmniejszył się, głównie dzięki wzrostowi wykształcenia kobiet. Jednak przez cały czas utrzymują się różnice wynikające z wyboru zawodów i branż. Nie wszystkie czynniki wpływające na lukę płacową da się precyzyjnie zmierzyć – mogą one wynikać m.in. z umiejętności negocjacyjnych, przerw zawodowych związanych z opieką nad dziećmi czy ukrytej dyskryminacji. Co więcej, różnice płacowe maleją wolniej w przypadku najwyższych stanowisk, co sugeruje dodatkowe bariery w karierze zawodowej kobiet.
Czy kobiety-liderki to rozwiązanie problemu?
Badania pokazują, iż sama obecność kobiet na wysokich stanowiskach nie wystarcza do zlikwidowania nierówności. Mniejsza liczba kobiet w zarządach i kierownictwie sprawia, iż są one oceniane przez pryzmat pojedynczych przypadków, co prowadzi do niesprawiedliwych, uogólnionych ocen ich kompetencji i przywództwa.
Jak zlikwidować szklany sufit?
Wsparcie rozwoju zawodowego kobiet wymaga skutecznych i dostosowanych do kontekstu strategii. Badania przeprowadzone w USA wykazały, iż informowanie o poparciu społecznym dla działań afirmatywnych nie zawsze zwiększa skłonność do awansowania kobiet – a w niektórych grupach może wywołać odwrotny efekt. Dlatego najważniejsze są precyzyjne regulacje prawne, takie jak:
- Obowiązkowe raportowanie luki płacowej – zwiększenie transparentności wynagrodzeń pozwala na szybsze wykrycie nierówności.
- Sprawiedliwe i przejrzyste kryteria awansu – konieczne jest wdrażanie jasnych zasad oceny kompetencji i osiągnięć pracowników.
- Edukacja i zmiana mentalności – zwalczanie stereotypów płciowych poprzez szkolenia i kampanie społeczne może pomóc w długoterminowej zmianie postaw.
Podsumowanie
Szklany sufit to wciąż istotny problem na rynku pracy, który hamuje rozwój zawodowy kobiet i wpływa na nierówności płacowe. Aby go przełamać, niezbędne są nie tylko regulacje prawne, ale także zmiana społecznych przekonań oraz wdrażanie strategii wspierających równość płci. Eliminacja tych barier pozwoli na pełne wykorzystanie talentów i kompetencji kobiet, co przełoży się na rozwój gospodarczy i lepszą jakość zarządzania w organizacjach.
Źródło: Tygodnik Gospodarczy PIE
