Barometr Ofert Pracy, przygotowywany przez Katedrę Ekonomii i Finansów WSIiZ w Rzeszowie oraz Biuro Inwestycji i Cykli Ekonomicznych, wskazujący na zmiany liczby publikowanych w Internecie ogłoszeń o zatrudnieniu, w sierpniu zmalał w stosunku do ubiegłego miesiąca.
Przez ostatnie półtora roku obserwujemy ustawiczne kurczenie się liczby ogłaszanych ofert pracy. Od pięciu miesięcy spadki uległy jednak wyraźnemu spowolnieniu. W tym okresie wartość wskaźnika oscylowała w granicach 300 punktów. Taką tendencję obserwujemy w wielu kategoriach ofert pracy, w tym również tej dotyczącej kwalifikacji z grupy nauk ścisłych, która do niedawna cechowała się największymi spadkami. Notujemy także kategorie, w których po wielu miesiącach redukcji wakatów, nastąpiło przerwanie spadków i powrót do wzrostów. Stosunkowo dobra sytuacja pozostaje w zawodach dotyczących pracowników niewykwalifikowanych oraz w usługach.
Do głównych determinantów spadków na rynku wakatów przez cały czas zaliczamy schłodzenie koniunktury gospodarczej zarówno krajowej, jak i ogólnoświatowej oraz szereg problemów z tym związanych. Stopa bezrobocia rejestrowanego, po wyłączeniu bezrobotnych, biorących udział wyłącznie w pracach o charakterze sezonowym, w lipcu spadła o 0,1 punkt proc. i znalazła się na poziomie równym 5,1%.
W sierpniu, po wyłączeniu pracy o charakterze sezonowym, we wszystkich województwach, z wyjątkiem woj. dolnośląskiego liczba wakatów spadła w stosunku do ubiegłego miesiąca. Relatywnie największe spadki wystąpiły w woj. warmińsko-mazurskim, łódzkim oraz podlaskim. W samym sierpniu, jak również w skali ostatniego roku, nieco gorszą sytuację obserwujemy w woj. o relatywnie wysokiej stopie bezrobocia.
Dalsze pogłębienie spadków w sierpniu obserwujemy w grupie ofert pracy wymagających wykształcenia w zakresie nauk ścisłych lub inżynieryjnych. Skala dotychczasowych spadków, na tle innych szerokich grup wakatów, pozostaje największa. Redukcję liczby ogłoszeń w stosunku do ubiegłego miesiąca notujemy również dla osób posiadających wykształcenie w zakresie nauk społecznych lub prawnych. Początkiem br. tendencja spadkowa została przerwana, po czym przez pierwszy kwartał obserwowaliśmy wzrosty. Ze względu na dalsze pogorszenie stanu gospodarki krajowej wzrosty w tej grupie nie uległy utrwaleniu i drugi kwartał br. rozpoczął się od spadków, które obserwujemy do dziś. Dla obydwu grup w ciągu ostatnich czterech miesięcy notujemy wyraźne spowolnienie tempa, z którym wakatów z miesiąca na miesiąc ubywa. Stosunkowo dobrą sytuację obserwujemy w grupie ofert przeznaczonych dla pracowników niewykwalifikowanych oraz w usługach. W tej pierwszej grupie początkiem br. obserwowaliśmy przerwanie tendencji spadkowych. Po wzrostach w pierwszym kwartale br. impuls jednak nieco zwolnił a liczba ogłoszeń począwszy od drugiego kwartału pozostała na zbliżonym poziomie. W usługach, z wyjątkiem sierpnia, w którym liczba wakatów nieco zmalała, obserwujemy ożywienie.
W zawodach wymagających wykształcenia w naukach społecznych lub prawnych stosunkowo dobrą sytuację obserwujemy jedynie w trzech kategoriach ofert pracy – w branży bankowej oraz zawodach związanych z marketingiem i prawem. Bankowość to jedna z niewielu kategorii, dla której liczba ofert pracy zmalała w niewielkim stopniu, zarówno ilościowo, jak i pod względem liczby okresów, w których wakatów ubywało. Pierwsze spadki odnotowaliśmy dopiero w ostatnim kwartale ub. r., podczas gdy w innych kategoriach spadki rozpoczęły się dużo wcześniej. Z wyjątkiem sierpnia, w którym wakatów nieco ubyło, od stycznia liczba ofert pracy rośnie, choć dość wolno. Ogólne wzrosty oraz stosunkowo niewielka korekta są efektami dobrej sytuacji w całej branży bankowej, o czym też świadczą najnowsze statystyki nt. branży. Nieco gorzej wypada w kategoria ofert pracy dla zawodów prawniczych. Przez cały pierwszy kwartał br. obserwowaliśmy wzrosty, natomiast dalsze schłodzenie gospodarki przyczyniło się do powrotu na ścieżkę spadków, choć nie były one duże. w tej chwili mimo spadków ogłoszeń jest wciąż więcej niż w styczniu br. Podobne wahania, ale o większej skali obserwujemy w nieruchomościach. Po odbiciu w styczniu liczba wakatów ponownie zmalała do poziomu sprzed grudnia. Ponadto, po dwóch miesiącach funkcjonowania rządowego programu „Bezpieczny Kredyt 2%” nie obserwujemy żadnych istotnych zmian w popycie na specjalistów z zakresu nieruchomości. Wyraźne ożywienie aktywności pracodawców obserwujemy z kolei w kategorii ofert pracy związanych z marketingiem. Od początku br. wakatów sukcesywnie przybywa, choć tempo napływu jest stosunkowo niewielkie. Na dodatkowe wyróżnienie zasługuję kategoria ofert związanych z pracą w sprzedaży, w której po spadkach w latach 2018-2021 od półtora roku liczba wakatów pozostaje bez większych zmian. W pozostałych kategoriach ofert pracy notujemy dalsze kurczenie się liczby ogłaszanych wakatów, przy czym w wielu kategoriach (np. w finansach oraz obsłudze klienta) obserwujemy wyraźne mniejszą redukcję liczby ogłoszeń niż jeszcze kilka miesięcy wcześniej. Przyspieszenie spadków z kolei obserwujemy dla ofert skierowanych do pracowników działów związanych z zakupami. Najgorsza sytuacja pod tym względem pozostaje dla specjalistów pracujących w obszarze zasobów ludzkich oraz grafików. W tej drugiej kategorii spadki przyjęły zupełnie inny charakter. Spośród przyczyn zmian strukturalnych w popycie na grafików wyróżniamy m. in. rozwój systemu opartego na sztucznej inteligencji w zakresie generacji obrazów, takiego jak Midjourney czy Stable Diffusion.
Zdecydowanie lepsza niż w ubiegłym roku sytuacja panuje w grupie ofert pracy skierowanych do absolwentów nauk ścisłych lub inżynieryjnych. Choć w większości kategorii liczba ofert przez cały czas spada, to spadki są wolniejsze. Hamownie spadków najwyraźniej obserwujemy w przypadku ofert związanych z handlem internetowym oraz pracą na stanowiskach inżynieryjnych. Całkowite ich wyhamowanie od czterech miesięcy notujemy dla ogłoszeń skierowanych do pracowników badań i rozwoju. Do niedawna w tej grupie obserwowaliśmy największe redukcje wakatów. w tej chwili liczba ofert pracy najszybciej spada w programowaniu. W budownictwie oraz teleinformatycznej administracji z kolei obserwujemy wyhamowanie spadków, a choćby niewielkie odbicie, przy czym nieco dłużej obserwujemy je w tej pierwszej kategorii. Dobra pozostaje sytuacja dla specjalistów z zakresu BHP. Zarówno skala jak i okres spadków koniunkturalnych na tle innych kategorii ofert pracy są dużo mniejsze. Ponadto, od początku roku liczba ogłoszeń o zatrudnieniu rośnie, choć po drugim kwartale tendencja wzrostowa jest nieco łagodniejsza.
W zawodach usługowych w sierpniu ostro spadła liczba ogłoszeń skierowanych do pracowników sektora edukacyjnego. W tej kategorii od dłuższego czasu obserwujemy dużą fluktuację. Po jej wyłączeniu widzimy, iż liczba wakatów osiągnęła szczyt w pierwszej połowie ub. r. a następnie pozostaje bez istotnych zmian od ponad roku. Po raz pierwszy od 10 miesięcy zmalała liczba ogłoszeń o pracy w hotelarstwie. Skala spadków była jednak stosunkowo niewielka. W sierpniu dalsze kurczenie się liczby ogłoszeń o pracy obserwujemy w szeroko pojętej logistyce. Choć wakatów przez cały czas ubywa, to tempo, z jakim pracodawcy ograniczają aktywność rekrutacyjną od pięciu miesięcy jest wyraźnie wolniejsze.