Coraz więcej ojców decyduje się na urlop rodzicielski, co stanowi istotny krok w kierunku równego podziału obowiązków między rodzicami. Możliwość spędzenia czasu z dzieckiem od pierwszych dni jego życia nie tylko wzmacnia więzi rodzinne, ale także wyrównuje szanse kobiet na rynku pracy.
Wyzwaniem wciąż jednak pozostają społeczne oczekiwania wobec ról rodzicielskich. Wsparcie pracodawców jest tu najważniejsze – nie tylko dla ojców, ale również dla matek wracających z urlopu macierzyńskiego. Elastyczne godziny, możliwość pracy zdalnej czy inne dodatkowe benefity mogą znacznie ułatwić powrót do pracy po przerwie i wspierać rodziców w łączeniu życia zawodowego z opieką nad dzieckiem.
Krótko o nowej dyrektywie
W 2019 roku Unia Europejska przyjęła dyrektywę w sprawie równowagi między życiem zawodowym a prywatnym rodziców i opiekunów, mającą na celu wyrównanie szans kobiet i mężczyzn na rynku pracy oraz wsparcie matek i ojców. W Polsce zmiany weszły w życie 26 kwietnia 2023 r. W efekcie urlop rodzicielski wydłużył się do 41 tygodni (ciąża pojedyncza) i 43 tygodni (ciąża mnoga). Dodatkowo każdy z rodziców ma prawo do 9 tygodni urlopu, którego nie można przenieść na drugiego rodzica.
– To bardzo dobra wiadomość, iż mężczyźni, jako równoprawni rodzice, będą mieli większe możliwości spędzania czasu z dziećmi. Dotychczas mieli szansę na maksymalnie dwa tygodnie, podczas gdy wsparcie ojców i mężów, szczególnie w pierwszych miesiącach życia dziecka, jest nieocenione. To krok w stronę większej równości i uznania istotnej roli mężczyzn w opiece nad dziećmi – mówi Monika Wiśniewska, Director w Michael Page.
Urlopy rodzicielskie to nie tylko czas poświęcony dziecku i rodzinie, ale również istotny aspekt polityki równościowej i balansu między życiem zawodowym a prywatnym. Zmiany wprowadzone w Kodeksie pracy w 2023 roku mają na celu nie tylko zachęcić ojców do większego zaangażowania w opiekę nad dziećmi, ale również wspierać kobiety na rynku pracy.
– Kiedyś dominował schemat, iż mężczyzna pracował, a kobieta zostawała w domu z dzieckiem. To zaburzało równowagę w relacjach rodzicielskich i negatywnie wpływało na możliwości zawodowe kobiet. Uważam, iż dyrektywa ta daje pozytywny impuls do zmian społecznych i mentalnych. Przynosi korzyści zarówno dla ojców, matek, jak i dzieci – komentuje Konrad Michałek, Senior Director w Michael Page.
Urlopy rodzicielskie wśród ojców coraz bardziej popularne
Jak wynika z raportu „Tata na rodzicielskim. Co mówią liczby o ojcostwie w Polsce1” w Polsce nastąpił znaczący wzrost liczby ojców korzystających z urlopu rodzicielskiego – z 3,7 tys. w 2022 r. do 19 tys. w 2023 r. Jednak, jak zauważają eksperci, to wciąż tylko 7 proc. uprawnionych mężczyzn, co wskazuje na potrzebę dalszych działań promujących urlopy rodzicielskie wśród ojców.
– Niestety, przez cały czas panuje przekonanie, iż to kobiety powinny korzystać z urlopów rodzicielskich, co sprawia, iż mężczyźni rzadziej decydują się na taki krok. Schemat ten wynika z głęboko zakorzenionych norm społecznych, które przypisują opiekę nad dzieckiem głównie kobietom. Dla wielu ojców wyjście poza te stereotypy i skorzystanie z przysługującego im urlopu wymaga odwagi, by zmierzyć się z oczekiwaniami pracodawców oraz otoczenia – dodaje Monika Wiśniewska.
W jaki sposób pracodawca może wspierać powrót do pracy po urlopie rodzicielskim?
Pracodawcy pełnią istotną rolę we wspieraniu pracowników korzystających z urlopów rodzicielskich. Ważne jest, aby organizacje tworzyły środowisko pracy, w którym rodzice czują się ważni dla pracodawców i dobrze rozumiani. Warto także, aby firmy wdrażały praktyki, które ułatwią powrót do pracy po dłuższej nieobecności, np. elastyczne godziny pracy, praca zdalna czy inne dodatkowe benefity.
– Rodzicielstwo to jeden z kluczowych etapów w życiu. Trzeba to przeżyć, by zrozumieć, jak trudne, ale i ekscytujące jest to doświadczenie – dodaje Konrad Michałek.
W długofalowej perspektywie, korzyści z wdrażania polityki prorodzinnej są znaczące. Dzięki temu pracownicy, którzy są rodzicami, często lepiej organizują swój czas i są bardziej zmotywowani do efektywnej pracy. W rezultacie inwestowanie w ich rozwój i dobrostan mogą przynieść korzyści zarówno pracownikom, jak i pracodawcom.
1. Link do raportu: https://sharethecare.pl/tata-na-rodzicielskim/
