Z raportu Polskiego Instytutu Ekonomicznego wynika, iż sztuczna inteligencja wpłynie na polski rynek pracy, szczególnie na zawody specjalistyczne. W sektorach z największą ekspozycją na AI pracuje aż 3,68 mln Polaków, w tym 2,16 mln kobiet. Zawody o wysokiej kwalifikacji, jak prawnicy, finansiści i programiści, są szczególnie narażone na automatyzację. Choć AI może podnieść produktywność, Polacy są podzieleni w ocenie jej wpływu na zatrudnienie.
Kobiety bardziej zagrożone wpływem AI
Analiza PIE wykazała, iż kobiety w Polsce są bardziej narażone na skutki automatyzacji związanej z AI niż mężczyźni. Aż 28 proc. wszystkich zatrudnionych kobiet pracuje w 20 grupach zawodów zagrożonych automatyzacją, podczas gdy w przypadku mężczyzn jest to 17 proc. Wśród najbardziej zagrożonych zawodów dominują stanowiska wymagające wysokich kwalifikacji, takie jak finansiści, matematycy czy kadra zarządzająca, w których to kobiety stanowią dużą część siły roboczej.
„W zawodach najbardziej narażonych na zmiany związane z AI pracuje 2,16 mln kobiet i 1,53 mln mężczyzn,” podano w raporcie. Wynika to z faktu, iż kobiety rzadziej wybierają pracę fizyczną, preferując często stanowiska wymagające wyższego wykształcenia. Te profesje są bardziej podatne na automatyzację, co stawia kobiety przed większym wyzwaniem adaptacyjnym na zmieniającym się rynku pracy.
Sektory o różnym poziomie zagrożenia automatyzacją
Sztuczna inteligencja będzie miała zróżnicowany wpływ na poszczególne sektory gospodarki. Zawody o najwyższej ekspozycji na AI to m.in. finanse, ubezpieczenia, oraz działalność techniczna i edukacyjna. W tych sektorach AI może przyczynić się do automatyzacji zadań takich jak analiza danych, zarządzanie informacją i procesy administracyjne. IT znajduje się na czwartym miejscu pod względem zagrożenia wpływem AI, co wskazuje na intensywne zastosowanie tej technologii w analizie danych i wsparciu technicznym.
Sektorami o najniższym poziomie zagrożenia są rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo, rybactwo oraz gastronomia i budownictwo. Te branże opierają się na zadaniach, które trudno jest zautomatyzować przy pomocy AI. Praca fizyczna oraz indywidualne podejście do klienta, które charakteryzują te zawody, ograniczają potencjał pełnej automatyzacji w krótkiej perspektywie.
Czytaj więcej: IDEAS NCBR: badania nad AI w Polsce pod znakiem zapytania
Różne spojrzenia Polaków na AI i jej wpływ na rynek pracy
Z raportu wynika, iż Polacy różnie oceniają wpływ AI na rynek pracy. 25,8 proc. ankietowanych uważa, iż sztuczna inteligencja może pozytywnie wpłynąć na liczbę miejsc pracy, przyspieszając tempo rozwoju sektora. Z kolei 33,4 proc. widzi w AI zagrożenie, przewidując redukcję etatów w wyniku automatyzacji procesów. Ignacy Święcicki z PIE zauważył, iż w obliczu spadku liczby pracowników do 2035 roku, automatyzacja może pomóc utrzymać produktywność gospodarki.
Niepewność związana z kosztami wdrażania AI oraz obawy o ochronę danych mogą jednak hamować szybkie wprowadzenie technologii w Polsce. Koszty pracy są przez cały czas stosunkowo niskie w porównaniu z krajami zachodnimi, co nie stymuluje firm do inwestycji w automatyzację. Dodatkowym wyzwaniem jest zgodność z zasadami compliance oraz bezpieczeństwo przetwarzania wrażliwych danych.
mn