Astronomia

Związki organiczne we wczesnym wszechświecie

2 lat temu Astronomowie wykryli związki organiczne we wczesnym wszechświecie — ponadto są to najwcześniej powstałe tego rodzaju cząsteczki, jakie dotychczas wykryto. Wspomniane związki chemiczne — tzw. WWA, czyli wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne — zna...

Ekologiczny satelita

2 lat temu Coraz częściej w życiu codziennym spotykamy się z drewnianymi zamiennikami plastikowych rzeczy jednorazowego użytku. Tak jest ekologiczniej dla naszej planety. Niestety szeroko pojęty przemysł kosmiczny nie jest dla niej zbytnio przyjazny. Przykładow...

Odkryto wodę w atmosferze WASP-18 b

2 lat temu Obecność wody w atmosferze planety o temperaturze 2700 stopni Celsjusza wydaje się zjawiskiem absurdalnym. Jednakże James Webb Space Telescope znalazł śladowe ilości pary wodnej w atmosferze egzoplanety WASP-18 b krążącej wokół gwiazdy WASP-18. Kilka...

Egzoplanety „Hycean” mogą nie być w stanie podtrzy...

2 lat temu Czy życie poza Ziemią istnieje? Od wielu lat astrobiolodzy szukają odpowiedzi na to pytanie. Wspaniałym uczuciem byłoby usłyszeć w telewizji czy radiu informację o tym, iż badacze odkryli organizm żywy gdzieś poza Ziemią. Na razie można co najwyżej s...

Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba zalicza kolejny pi...

2 lat temu Teleskop Webba wykonał zachwycające ujęcie kolejnego lodowego olbrzyma – Urana. Nowe zdjęcie ukazuje spektakularne pierścienie, jak również i jasne elementy atmosfery. Dane z Webba ilustrują niebywałą czułość aparatury na najciemniejsze pierścienie p...

SQUID: kwantowa gra w dekoherencję

2 lat temu Na pozór panuje prosty podział jurysdykcji: fizyka kwantowa dotyczy obiektów subatomowych, pozostawiając wszystko co duże prawidłom fizyki klasycznej. Granica nie jest jednak ani wyraźna, ani nienaruszalna. Słyszeliście o SQUID? jeżeli nie, to nie je...

Energia z kosmosu została przesłana na ziemię. Orb...

2 lat temu Energia z kosmosu kojarzy się nam zwykle z mistycznymi bzdurami, którymi zajmują się liczne sekty. Tutaj jednak mówimy o przesłaniu z kosmosu energii pozyskanej z paneli fotowoltaicznych. Warto jednak odpowiedzieć sobie na kilka pytań: a po co to, ko...

Sztuczna inteligencja może pomóc w poszukiwaniu ży...

2 lat temu Nowy model uczenia maszynowego może wskazać naukowcom najbardziej obiecujące miejsca pod względem występowania życia w dalekim Wszechświecie.

Ustawa o zakazie TikToka w USA stała się faktem. O...

2 lat temu Ustawa zakazująca korzystania z TikToka na urządzeniach administracji federalnej stała się faktem. Wdrożyły ją już trzy instytucje - ministerstwo obrony USA, amerykańska administracja ds. usług (GSA) oraz agencja kosmiczna NASA.

Pierwsza polska rakieta niebawem poleci w kosmos. ...

2 lat temu I wbrew pozorom nie chodzi tutaj o Igę Świątek, ale o Peruna, czyli tego prasłowiańskiego bożka. A dokładniej to pierwsza polska rakieta nosi nazwę Perun. Co więcej, mimo iż Polska nie jest najlepszym możliwym miejscem do startu w kosmos...

Siedem powodów, dla których kocham Strażników Gala...

2 lat temu Byłoby nieźle, gdyby mainstreamowe kino potrafiło łączyć rozrywkę z kreowaniem nowych opowieści, nowych utopii i bohaterów, jakich w tej chwili najbardziej potrzebujemy.

Katalog Caldwella: C38

2 lat temu Caldwell 38 to galaktyka spiralna, która znajduje się około 30 milionów lat świetlnych od nas w gwiazdozbiorze Warkocza Bereniki. Znana jest również jako Needle Galaxy, "Galaktyka Igły". Wyglądem przypomina galaktykę Andromedy. Jak wiele innych obiek...

Eksperymenty dla bąbelka – recenzja książki "Fizyk...

2 lat temu Spinacz, łyżka, balonik, sznurek, bateria, moneta… Dla jednych to wyliczanka zalegających na stole przypadkowych rupieci, dla innych – niezbędne wyposażenie porządnego domowego laboratorium. Mamy Dzień Dziecka, więc tym razem postanowiłem pochylić si...

Niebo w czerwcu 2023 roku

2 lat temu Rozpoczyna się czerwiec, dla uczniów miesiąc wieńczący ich naukę w roku szkolnym 2022/23, dla innych po prostu granica między zmienną wiosną a zapowiadającym się upalnie latem. Dla astronomów – kolejny okres pięknych obserwacji i podróży po nocnym ni...

Duże gwiazdy to już były – III populacja i wypatry...

2 lat temu W czasach, kiedy naszej planety, Słońca i Maryli Rodowicz nie było choćby w planach, wszechświatem rządziła inna generacja gwiazd. Olbrzymich, ale o słabym zdrowiu. Widmo tych dorodnych nieboszczek pomoże nam zrekonstruować początki ery gwiazdowej. N...

Haven-1 to pierwsza, prywatna stacja kosmiczna. Wi...

2 lat temu Prywatyzacja kosmosu jest zjawiskiem, które ma miejsce już od dłuższego czasu. Ale o ile eksploracja i wysyłanie misji były kiedyś zarezerwowane jedynie dla agencji kosmicznych, teraz "kosmiczną" sceną rządzą giganci technologiczni oraz… startupy. To...

Katalog Caldwella: C36

2 lat temu Zdjęcie w tle: NASA, ESA, and S. Smartt (The Queen’s University of Belfast) O obiekcie: W gwiazdozbiorze Warkocza Bereniki, w odległości 30 milionów lat świetlnych od nas, znajduje się obiekt z 36. pozycji katalogu Caldwella, znany również jako NGC....

Przyrząd mierzący natężenie pola grawitacyjnego as...

2 lat temu Zdjęcie w tle: ESA Europejska Agencja Kosmiczna poinformowała o przejściu testów w ESA’s Mechanical Systems Laboratory przez grawimetr GRASS mający na celu wyznaczenie natężenia pola grawitacyjnego asteroidy Dimorfos w ramach misji Hera. GRASS został...

Teleskop Jamesa Webba znalazł dowód na istnienie "...

2 lat temu Początki Wszechświata nie są do końca jasne. Oczywiście teoria Wielkiego Wybuchu to jak na razie najlepsze co mamy i wiele poszlak na nią wskazuje, ale to wciąż nie jest pewnik. Jednak równie zajmujące jak ona jest to, co działo...

Tak poszukuje się planet pozasłonecznych. Jest kil...

2 lat temu PSR B1257+12 B. Mówi wam to coś? Nie? To może Poltergeist? Nie, nie chodzi o ducha. Mamy tu oficjalną nazwę jednej z dwóch pierwszych planet pozasłonecznych, jakie zostały odkryte. Poltergeist to jej przydomek. Druga z nich – PSR B1257+12...

Druga prywatna misja astronautów dotarła do ISS

2 lat temu W niedzielę (21.05.2023 r.) z NASA Kennedy Space Center wystartowała druga prywatna misja astronautów na Międzynarodową Stację Kosmiczną. Misja ma trwać 8 dni, a grafik pobytu po brzegi wypełniony jest eksperymentami i naukowymi wydarzeniami. Statek...

Astronomowie odkryli 62 nowe księżyce krążące wokó...

2 lat temu Liczba księżyców Saturna wzrosła do 145, co oznacza, iż gazowy gigant wyprzedził Jowisza. Ogółem są znane 95 księżyce Jowisza. Przed tym odkryciem Saturn posiadał 83 księżyce uznane przez Międzynarodową Unię Astronomiczną.

Znaleziono dwie egzoplanety w ekosferze pobliskiej...

2 lat temu Dwie egzoplanety zostały znalezione przez TESS (Transiting Exoplanet Survey Satellite), podczas ich przejścia przez tarczę swojej macierzystej gwiazdy TOI-2095, która znajduje się około 137 lat świetlnych od naszego Układu Słonecznego. .

Katalog Caldwella: C35

2 lat temu O obiekcie: Patrząc na galaktykę Caldwell 35, również nazywaną NGC 4889, można się poczuć jak prawdziwy podróżnik w czasie, ponieważ światło z tej odległej galaktyki potrzebuje aż 300 milionów lat, żeby do nas dotrzeć. C35 jest najdalszym obiektem w....

Wojsko USA użyje AI do śledzenia obiektów na orbic...

2 lat temu Amerykańskie wojsko pracuje nad wykorzystaniem sztucznej inteligencji do śledzenia obiektów na orbicie. Chodzi o m.in. obserwację zachowań Chin. Technologia ma zastąpić człowieka, który będzie mógł skupić się na poważniejszych zadaniach.

Zaawansowane życie powinno osiągnąć swój szczyt ju...

2 lat temu Czy ludzkość przegapiła swoją szansę? Czy SETI, równanie Drake’a i paradoks Fermiego to tylko artefakty naszej ignorancji na temat zaawansowanego życia we wszechświecie? A jeżeli się mylimy, to skąd mamy…

Antena JUICE została uwolniona

2 lat temu W kwietniu 2023 r. rozpoczęła się europejska misja JUICE (Jupiter Icy Moon Explorer). Na początku misji miała zostać rozłożona antena RIME (Radar for Icy Moon Exploration) wraz z innymi narzędziami, jednakże antena zablokowała się w swoim sporniku. Z...

Czy dzika rzeka ukształtowała powierzchnię Marsa?

2 lat temu Czy Giovanni Schiaparelli faktycznie pod koniec XIX w. widział kanały wodne na Marsie, które miałyby zniknąć do czasu misji Mariner 4? Raczej nie, ale prawdopodobnie na początku istnienia Czerwonej Planety płynęły tam sporych rozmiarów rzeki, które u...

Polska chce wysłać misję na Księżyc. Wiadomo już, ...

2 lat temu Jak poinformowała Polska Agencja Kosmiczna (POLSA) polska misja księżycowa zakończyła długi proces konsultacji, które rozpoczęły się w czerwcu ubiegłego roku. W pracach wzięło udział ponad dwadzieścia podmiotów, łącząc siły naukowców i ekspertów prze...

Nowe odkrycie dotyczące wody w Układzie Słonecznym...

2 lat temu Nowe oceany w Układzie Słonecznym to tym razem nie odkrycie Kosmicznego Teleskopu Jamesa Webba czy innego nowoczesnego urządzenia lub obserwatorium. Mogłoby się wydawać, iż największym problemem przy badaniu kosmosu to kwestia czułości i rozdzielczoś...

Gamow, Hoyle i spór o początek wszechświata – rece...

2 lat temu Obecnie teoria Wielkiego Wybuchu, która opisuje początki powstania takiego wszechświata, jaki znamy, jest uważana za adekwatną. Ale jeszcze w ubiegłym wieku toczyła się zacięta debata o początku Wszechświata, w której twarzami obu stron sporu byli Ge...

Ostateczna teoria Hawkinga okiem jego ucznia – rec...

2 lat temu Kiedy cofamy się do momentu narodzin wszechświata, stajemy oko w oko z paraliżującym paradoksem. Łatwo mówić o początku dowolnego procesu, ale jak rozumieć "początek" w kontekście samego czasu? Przez większość błyskotliwej kariery Stephena Hawkinga j...

Katalog Caldwella: C34

2 lat temu O obiekcie: Caldwell 34, to zachodnia część Mgławicy Welon, która znajduje się około 2000 lat świetlnych od nas w gwiazdozbiorze Łabędzia. Znana jest również jako Miotła Czarownicy. Obejmuje raczej niewielką część całej mgławicy – ma mniej więcej dwa...

Nowe oceany w Układzie Słonecznym. Jednak nie tele...

2 lat temu Nowe oceany w Układzie Słonecznym to nie odkrycie Kosmicznego Teleskopu Jamesa Webba czy innego nowoczesnego urządzenia lub obserwatorium. Mogłoby się wydawać, iż największym problemem przy badaniu kosmosu to kwestia czułości i rozdzielczości samych ...

Nowe dane z misji DART potwierdzają jej sukces

2 lat temu Kiedy we wrześniu 2022 roku po raz pierwszy w historii podjęto realną próbę rozwoju obrony planetarnej Ziemi, poruszyła cały świat nauki i technologii. Nie dość, iż misja DART, będąca testem technologii stosowanej w takiej obronie, bez większych prob...

Ludzie kosmosu: Ejnar Hertzsprung

2 lat temu Ejnar Hertzsprung, urodzony w 1873 roku w Kopenhadze, był chemikiem i astronomem. Karierę naukową rozpoczął jako chemik. Studiował inżynierię chemiczną na Duńskim Uniwersytecie Technicznym oraz pracował w Petersburgu. Zanim zaczął zajmować się astron...

Krok bliżej do kolonizacji Księżyca

2 lat temu Aby człowiek mógł przetrwać, potrzebuje tlenu. Chcąc lecieć na Księżyc czy jeszcze dalej, należy mieć na uwadze fakt, aby wziąć go w odpowiedniej ilości – dla całej załogi na cały czas trwania misji. Prawdopodobnie niezbędna ilość będzie tak duża,......

Czy szef DC Studios chce wysadzić Marvela od środk...

2 lat temu To już jest koniec! Przynajmniej na razie i póki co tylko serii "Strażnicy Galaktyki". James Gunn domknął całą swoją kosmiczną opowieść w obrębie MCU, choć jeszcze nie tak dawno został wyrzucony z Marvela. Każdemu warto dać jednak drugą szansę....

Czy naładowany samochód elektryczny ma większą mas...

2 lat temu Szczególna teoria względności przekonuje nas do tego, aby traktować masę obiektu, jako miarę zgromadzonej w nim energii. W takim razie, czy podładowując akumulator jednocześnie zwiększamy jego masę? Wzór E=mc² to wyjątkowe równanie. I to nie tylko dl...

Ludzie kosmosu: John E. Bortle

2 lat temu Bohater dzisiejszego artykułu, amerykański astronom amator John E. Bortle, w 2001 r., "po prawie 50 latach doświadczenia", opublikował w magazynie "Sky and Telescope" swoją skalę Bortle’a. Dzieli się ona na 9 części, stopniowo rosnąc od doskonale cie...

Katalog Caldwella: C33

2 lat temu O Obiekcie: Caldwell 33, również nazywany Wschodnim Welonem, jest najjaśniejszą częścią mgławicy Welon (również nazywaną Pętlą Łabędzia). W skład Wschodniego Welonu wchodzą regiony skatalogowane jako NGC 6992 oraz NGC 6995. Jest to rozległa pozostało...

Sonda JUICE z usterką anteny

2 lat temu Flagowa europejska misja JUICE (Jupiter Icy Moons Explorer), która wystartowała 14 kwietnia przy pomocy rakiety Ariane 5, ma problemy z rozwinięciem swojej anteny, poinformowali urzędnicy Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA). Instrument został zapro...

Astronomowie znajdują obłoki gazu z pozostałościam...

2 lat temu Używając należącego do ESO Very Large Telescope (VLT), naukowcy po raz pierwszy znaleźli odciski palców pozostawione przez eksplozję pierwszych gwiazd we Wszechświecie. Wykryli oni trzy odległe obłoki gazu, których skład chemiczny odpowiada temu, cze...

"Smocza chmura" może być wyjaśnieniem tajemnicy po...

2 lat temu Powstawanie największych gwiazd to wciąż jedna z wielu nierozwiązanych zagadek kosmosu. Jest to spowodowane rzadkością tego fenomenu i paradoksem, z którym łączy się ich kreacja. Dzięki tak zwanej "Smoczej Chmurze", czyli oddalonej od Ziemi o 20 000 ...

Jak działa soczewkowanie grawitacyjne?

2 lat temu Oglądając zdjęcia wykonane przez Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba (JWST), czy Kosmiczny Teleskop Hubble’a możemy zauważyć niekiedy pojawiające się łukowe zakrzywienia obrazu. Nie są to jednak błędy techniczne, ale konsekwencje zjawiska soczewkowania g...

Dostaniemy wiadomość od kosmitów w 2029 roku – brz...

2 lat temu Oczywiście tak śmiała deklaracja nie jest mojego autorstwa, a samych naukowców. Oczywiście nie wszystkich a jedynie stojących za pewną hipotezą. Nie brakuje jednak osób ze środowiska naukowego, które są mocno sceptycznie nastawione do tego twierdzeni...

Niebo w maju 2023 roku

2 lat temu Rozpoczął się maj – miesiąc, w którym panują wyśmienite warunki do obserwacji konstelacji Panny, Lwa oraz Warkocza Bereniki. Noce stają się coraz cieplejsze, a ich długość pozwala na długotrwałe podziwianie planet i obiektów głębokiego nieba. Pierwsz...

Kosmiczny teleskop Jamesa Webba ukazuje chemiczne ...

2 lat temu Największy kosmiczny teleskop ujawnił po raz pierwszy skład chemiczny dysków protoplanetarnych wokół młodych gwiazd. Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba (JWST) przyglądając się dyskom pyłów i gazów wokół trzech gwiazd o masie 5-10 razy mniejszej od masy ...

Katalog Caldwella: C32

2 lat temu O obiekcie: Osadzona w kosmicznych chmurach grupa gwiazd na ilustracji poniżej jest częścią galaktyki C32, powszechnie znanej jako galaktyka Wieloryb. Widzimy ją od boku, co uniemożliwia dostrzeżenie rozpostartych ramion spiralnych przepełnionych mie...

"Wszechświat w twojej dłoni" – konkurs książkowy

2 lat temu Dawno temu, gdzieś pod koniec lata 2017 roku miałem okazję recenzować książkę Christophe’a Galfarda – jednego z doktorantów żyjącego wtedy jeszcze Stephena Hawkinga. Publikacja pod polskojęzycznym tytułem Wszechświat w twojej dłoni okazała się nie by...