Elastyczność pracy kluczowa w opiece domowej. Branża krytykuje zmiany w zatrudnianiu cudzoziemców

4 dni temu

Przedstawiciele branży opieki domowej krytykują projekt, który przewiduje zatrudnianie cudzoziemców tylko na umowę o pracę. Uważają, iż zakaz stosowania umów cywilnoprawnych nie ma sensu, bo praca w tej branży jest specyficzna i wymaga elastycznych grafików. Branża uważa również, iż nowe przepisy zagrożą dostępności opieki dla seniorów i osób niesamodzielnych.

W najbliższą środę, 18 grudnia, pod obrady Rady Ministrów trafi projekt ustawy o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Projekt zawiera zakaz zawierania umów cywilnoprawnych z obywatelami państw trzecich. Obowiązek zatrudniania na etatach ma nie dotyczyć wyłącznie trenerów, sportowców i artystów. Zgodnie z najnowszą wersją projektu przepisy wejdą w życie 1 stycznia 2026 r.

– Jest nam niezmiernie przykro, iż dla resortu pracy trenerzy i artyści są ważniejsi od opiekunów. Zwyczajnie nie rozumiemy, jak można przedkładać rozrywkę ponad opiekę nad osobami, które ze względu na swój wiek, stan zdrowia lub niepełnosprawność nie są w stanie samodzielnie funkcjonować. Apelujemy do polityków o wzięcie pod uwagę społecznych i gospodarczych konsekwencji zakazu legalnego zatrudnienia cudzoziemskich opiekunów na umowy cywilnoprawne – apeluje dr Andrzej Lejczak, prezes Krajowej Izby Domów Opieki.

– W jednej z wielu wersji projektu ustawy UC 46 pojawiło się wyłączenie z obowiązku zawierania umów o pracę z cudzoziemskimi opiekunkami, jednak tylko do dzieci od 20. tygodnia do 3. roku życia. Pozostali opiekunowie z niezrozumiałych przyczyn nie zostali objęci tym wyłączeniem
– dodaje.

Jednocześnie dr Andrzej Lejczak zwraca uwagę na to, iż już teraz w Polsce co najmniej 500 tys. osób wymaga dostępu do świadczeń opieki długoterminowej. I podkreśla, iż zapotrzebowanie na opiekunów osób starszych jeszcze wzrośnie ze względu na bon senioralny.

Elastyczność to podstawa

Polskie Stowarzyszenie Opieki Domowej tłumaczy z kolei, iż umowy cywilnoprawne w ochronie zdrowia i opiece długoterminowej są podstawową formą zatrudnienia odpowiednią do specyficznych wymagań personelu oraz podopiecznych i pozostają w zgodzie z obowiązującym prawem. Według organizacji zatrudnienie personelu opiekuńczego na zasadach kodeksu pracy jest "obiektywnie niewykonalne".

– Wyzwania związane z koniecznością zapewnienia stałej opieki nad podopiecznym oraz rotacją personelu wymagają możliwości elastycznego planowania grafików i dyżurów, co jest charakterystyczne dla wszystkich branż związanych z ochroną zdrowia. Sposób zatrudnienia musi także uwzględniać interesy i oczekiwania opiekunów, którzy często łączą zatrudnienie w opiece z innymi obowiązkami lub są zatrudnieni jednocześnie w wielu różnych miejscach – mówi dr Karolina Ziemianin, wiceprzewodnicząca Polskiego Stowarzyszenia Opieki Domowej.

Organizacja ocenia, iż wprowadzenie zakazu zawierania umów cywilnoprawnych z cudzoziemcami sprawi, iż wielu opiekunów spoza Unii Europejskiej straci możliwość legalnego zatrudnienia w Polsce, co może pozbawić seniorów dostępu do opieki.

Poza tym Polskie Stowarzyszenie Opieki Domowej zwraca uwagę, iż problem dotyczy nie tylko branży opiekuńczej, a wszystkich pracodawców zatrudniających cudzoziemców do prac, które nie wpisują się w ścisłe ramy stosunku pracy, czyli nie wymagają nadzoru i kierownictwa pracodawcy oraz bycia do dyspozycji w określonych godzinach.