Czy naprawdę wiesz, ile zarabia starosta powiatowy i co składa się na jego pensję?
W tej sekcji wyjaśnimy podstawowe pytanie: Ile zarabia starosta oraz jakie elementy tworzą wynagrodzenie starosty. Omówimy rolę wynagrodzenia zasadniczego, dodatku funkcyjnego, dodatku specjalnego i dodatku stażowego. Zwrócimy uwagę na to, iż stawka starosty zależy od liczby mieszkańców powiatu i iż niektóre składniki mogą przekraczać ustawowe maksimum.
Przytoczymy przykłady z realnych źródeł, takich jak zestawienia starostw powiatowych (m.in. starostwa przemyskie, jarosławskie, przeworskie, lubaczowskie), uchwały Rad Powiatu, a także publiczne tabele płac jak w przypadku Starostwa Ostródzkiego. W dalszych częściach artykułu pokażemy konkretne przykłady zarobków starostów, sposób obliczania netto oraz porównania z innymi samorządowcami.
Najważniejsze wnioski
- Ile zarabia starosta zależy od kilku składników: wynagrodzenia zasadniczego i dodatków.
- Zarobki starosty są powiązane z liczbą mieszkańców powiatu i uchwałami rady powiatu.
- Pensja starosty może zawierać dodatki, które zwiększają wynagrodzenie ponad podstawowe stawki.
- W kolejnych sekcjach omówimy, jak oblicza się płaca starosty netto i wpływ podatków oraz składek ZUS.
- Przykłady z praktyki lokalnej pokażą rzeczywiste stawki i różnice między powiatami.
Ile zarabia starosta
Wynagrodzenie starosty składa się z kilku jasno określonych elementów. Na początek mamy wynagrodzenie zasadnicze, które rada powiatu ustala w granicach maksymalnych stawek określonych przez rozporządzenie Rady Ministrów.
Przykład z Wadowic pokazuje maksymalną stawkę zasadniczą na poziomie 10 770 zł brutto. Do tej podstawy dolicza się dodatek funkcyjny, stanowiący stały składnik za pełnioną funkcję.
W Wadowicach dodatek funkcyjny wynosi 3 450 zł brutto. Dodatkowo rada powiatu może przyznać dodatek specjalny obliczany procentowo od sumy wynagrodzenia zasadniczego i dodatku funkcyjnego.
Przykładowo 30% tego zestawu w Wadowicach daje 4 266 zł brutto. Kolejny składnik to dodatek stażowy. Jest naliczany według długości pracy i po 20 latach osiąga stałe kwoty.
W praktyce kwoty dodatku stażowego po 20 latach kształtują się w przedziałach: 2 154 zł, 2 086 zł lub 2 050 zł brutto, zależnie od wielkości powiatu. Dodatek stażowy nie wlicza się do ustawowego maksimum, więc wpływa na końcową pensję starosty.
Maksymalne widełki wynagrodzeń brutto według liczby mieszkańców wyglądają następująco:
Powiaty powyżej 120 tys. mieszkańców | 18 486 zł | dotyczy sumy zasadniczej i dodatków zgodnie z rozporządzeniem |
Powiaty 60–120 tys. mieszkańców | 18 044 zł | rady mogą ustalać stawki w tych widełkach |
Powiaty do 60 tys. mieszkańców | 17 420 zł | mniejsze powiaty mają niższe limity |
Na końcową pensję starosty wpływa suma wynagrodzenia zasadniczego, dodatku funkcyjnego i dodatku specjalnego. Do tego można doliczyć dodatek stażowy, co oznacza, iż rzeczywiste wynagrodzenie brutto może przekraczać wskazane limity odnoszące się do sumy zasadniczej i dodatków.
Osoby analizujące ile zarabia starosta powinny brać pod uwagę zarówno stawka starosty określona uchwałą rady, jak i obowiązujące limity prawne oraz dodatki zależne od stażu pracy.
Typowe przykłady wynagrodzeń starostów w praktyce lokalnej
W zestawieniu pokazujemy dane z czterech powiatów: przemyskiego, jarosławskiego, przeworskiego i lubaczowskiego. Starostwa odpowiedziały na pytania o kwoty brutto i netto dla starosty, zastępców, sekretarza i skarbnika. W tabelach podane są też widełki dla naczelników i dyrektorów.
Różnice między powiatami wynikają z przyznanych dodatków specjalnych, wysokości dodatku stażowego i decyzji rad powiatów. To wpływa na widoczne wahania w zarobki starosty i pensja starosty zależy od lokalnych uchwał.
Poniżej przedstawiono konkretne przykłady z uchwał i tabel wynagrodzeń, by pokazać praktyczne rozpiętości.
Wadowice (uchwała) | Wynagrodzenie zasadnicze | 10 770 | Podstawa do innych dodatków |
Wadowice (uchwała) | Dodatek funkcyjny | 3 450 | Stały składnik pensja starosty |
Wadowice (uchwała) | Dodatek specjalny (30%) | 4 266 | Procent od zasadniczego |
Wadowice (uchwała) | Dodatek stażowy (20%) | 2 154 | Przy założeniu 20% zasadniczego |
Wadowice (uchwała) | Łącznie brutto | ~20 640 | Sumaryczne wynagrodzenie starosty |
Ostróda (tabela 2024–2025) | Wynagrodzenie zasadnicze | 10 430 | Podstawa do wyliczeń |
Ostróda (tabela 2024–2025) | Dodatek funkcyjny | 3 450 | Stały element |
Ostróda (tabela 2024–2025) | Dodatek stażowy | 2 086 | Uwzględniony w sumie |
Ostróda (tabela 2024–2025) | Dodatek specjalny | 4 164 | Składnik sezonowy |
Ostróda (Andrzej Wiczkowski) | Łącznie brutto (styczeń 2024) | 18 117 | Stan z 01.2024 |
Ostróda (Andrzej Wiczkowski) | Łącznie brutto (styczeń 2025) | 20 130 | Zmiana w roku 2025 |
Powiaty przemyski, jarosławski, przeworski, lubaczowski | Zakresy brutto/netto | Różne | Podawane są obie wartości |
Urzędnicy | Netto podawane | – | Netto zależy od progu podatkowego |
Praktyka pokazuje, iż zarobki samorządowca w budżecie powiatu bywają transparentne, ale netto potrafi znacznie się różnić. Różnice wynikają z zastosowania różnych progów podatkowych i wysokości składek.
Niektóre starostwa publikują zarówno kwoty brutto, jak i netto. W innych przypadkach podawane są tylko netto lub tylko brutto, co utrudnia porównania. To wpływa na percepcję wynagrodzenie starosty w lokalnej opinii publicznej.
W praktyce kilka powiatów prezentuje widełki dla naczelników i dyrektorów zamiast stałych sum. To powoduje, iż całkowite zarobki starosty zależą od struktury zatrudnienia i lokalnych regulaminów.
W podanych przykładach widać, iż pensja starosty może rosnąć w wyniku decyzji rady powiatu lub zmiany dodatków. Monitorowanie uchwał daje pełniejszy obraz wariantów wynagrodzeń.
Jak obliczane jest wynagrodzenie netto starosty
Przejście z kwoty brutto na kwotę netto odbywa się przez odliczenie składek ZUS i podatku dochodowego. Od wynagrodzenie starosty brutto potrącane są składki emerytalna, rentowa i chorobowa oraz składka zdrowotna.
Potem naliczana jest zaliczka na podatek dochodowy. W praktyce stosuje się próg podatkowy 12% lub 32%. To, czy osoba mieści się w pierwszym progu, ma duży wpływ na to, ile zarabia starosta „na rękę”.
Różnice między kwotami netto bywają znaczące przy podobnym brutto. Gdy część włodarzy podlega 12%, a inni 32%, płaca starosty netto może się istotnie różnić.
Przykłady liczb pokazują efekt składek i podatków:
15 436 zł | 12% | około 10 853 zł | Przykład obrazuje mechanizm obliczeń; analogiczny do wyliczeń dla burmistrza |
18 225 zł | 32% | około 9 658 zł | Wyższe brutto i wyższy próg dają niższe netto niż w niższym progu |
Przykładowe łączone składki | — | zależne od stażu i ulg | Składki ZUS i składka zdrowotna obniżają płaca starosty |
W praktyce porównania ile zarabia starosta wymagają podania obu wartości: brutto i netto. Bez tej jasności porównania są mylące.
Dla przejrzystości publicznych danych warto informować o zastosowanym progu podatkowym i ewentualnych ulgach. Taka informacja ułatwia zrozumienie, skąd bierze się różnica między płaca starosty a pensja starosty netto.
Porównanie zarobków starosty z innymi samorządowcami i stanowiskami
W tym fragmencie zestawiamy pensja starosty z wybranymi stanowiskami lokalnymi. Pokazujemy konkretne kwoty z dokumentów Ostródy oraz przykłady wynagrodzenie burmistrza z innych gmin.
Przykłady z powiatu Ostróda pokazują niewielkie korekty stawek. Zastępca starosty Krzysztof Żynda miał sumę brutto 18 999,20 zł, która wzrosła do 19 274,00 zł. Sekretarz powiatu Jolanta Koszczał przeszła z 12 760 zł do 13 120 zł brutto. Skarbnik Hanna Żynda wzrosła z 15 220 zł do 15 580 zł brutto.
Porównanie do stanowisk miejskich ilustrują dane z wcześniejszych materiałów. Marcin Nazarewicz, burmistrz Jarosławia, miał brutto 15 436 zł i netto 10 853 zł. Krzysztof Szpyt, burmistrz Lubaczowa, wykazał brutto 18 225 zł i netto 9 658 zł. Te przykłady pokazują, iż relacja brutto–netto bywa różna.
W analizie porównanie zarobków musi uwzględniać dodatki specjalne i stażowe. One wpływają na końcową kwotę, a więc na realne zarobki samorządowca. Rola i zakres obowiązków decydują o miejscu w hierarchii płac.
Niżej tabela zbiera najważniejsze dane i ułatwia szybką ocenę różnic między stanowiskami. Zestawienie ukazuje pensja starosty w kontekście wynagrodzenie burmistrza i pensja wójt oraz innych funkcji.
Zastępca starosty | Krzysztof Żynda (Ostróda) | 18 999,20 zł → 19 274,00 zł | — | wzrost dodatków specjalnych |
Sekretarz powiatu | Jolanta Koszczał (Ostróda) | 12 760 zł → 13 120 zł | — | wzrost wynagrodzenia zasadniczego i dodatku stażowego |
Skarbnik powiatu | Hanna Żynda (Ostróda) | 15 220 zł → 15 580 zł | — | zmiana dodatku specjalnego |
Wójt | Przykładowe gminy | różne | różne | pensja wójt zależna od lokalnych uchwał |
Burmistrz | Marcin Nazarewicz (Jarosław) | 15 436 zł | 10 853 zł | brutto ≠ netto, składki i koszty |
Burmistrz | Krzysztof Szpyt (Lubaczów) | 18 225 zł | 9 658 zł | różne odliczenia i dodatki |
Starosta (przykładowe) | powiaty małe/średnie | zwykle zbliżone do burmistrzów | zależne od składek | pensja starosty kształtowana lokalnie |
Analiza porównanie zarobków wskazuje na wyraźne różnice między stanowiskami. Wartość wynagrodzenia zależy od indywidualnych dodatków, rangi i decyzji rady powiatu czy gminy.
Uwaga: kwoty brutto i netto różnią się regionalnie oraz w zależności od przepisów podatkowych i składek. Szczegóły zawsze warto sprawdzić w oficjalnych uchwałach.
Co wpływa na wysokość pensji starosty i możliwości jej zmiany
Wynagrodzenie starosty jest kształtowane przede wszystkim przez rozporządzenie Rady Ministrów, które ustala maksymalne stawki składników płacy, takich jak wynagrodzenie zasadnicze i dodatek funkcyjny, zależnie od liczby mieszkańców powiatu. To rozporządzenie wyznacza górne limity, ale nie precyzuje ostatecznej kwoty brutto dla konkretnego powiatu.
Ostateczną sumę określa uchwała rady powiatu. Radni decydują o poziomie dodatku funkcyjnego, zasadniczego oraz o przyznaniu dodatków specjalnych — przykładowo w Wadowicach rada przyjęła maksymalne stawki i dopuszczała dodatki procentowe, które znacząco zwiększają wynagrodzenie starosty. To pokazuje, co wpływa na pensję starosty w praktyce lokalnej.
Dodatkowe elementy to dodatek stażowy oraz warunki budżetowe powiatu. Dodatek stażowy rośnie wraz z latami pracy i po 20 latach osiąga określone kwoty (ok. 2 154 zł / 2 086 zł / 2 050 zł brutto, zależnie od wielkości powiatu), przy czym nie wlicza się go do limitu wynikającego z rozporządzenia. Lokalne finanse i polityka kadrowa wpływają na decyzję rady przy rozważaniu zmiana wynagrodzenia starosty.
W praktyce zmiana wynagrodzenia starosty wymaga formalnej uchwały rady powiatu lub dostosowania do nowego rozporządzenia Rady Ministrów. Przejrzystość wynagrodzeń zależy od jasnego podawania składników (brutto/netto, dodatki), co ułatwia porównywanie i kontrolę publiczną. To najważniejsze informacje dla zrozumienia mechanizmów i możliwości wpływu na pensję starosty.