2 tygodni temu
Polscy przedsiębiorcy coraz częściej inwestują w rozwój swoich pracowników – wynika z badań Polskiego Instytutu Ekonomicznego (PIE). W latach 2022-2024 ponad połowa firm (51%) zadeklarowała, iż przeznaczyła środki na rozwój kapitału ludzkiego. To istotna zmiana w stosunku do lat wcześniejszych, kiedy większość firm nie prowadziła działań szkoleniowych.
Dane te kontrastują z sytuacją z 2021 roku, kiedy aż 73% przedsiębiorców nie inwestowało w rozwój swoich zespołów i nie planowało tego w kolejnym roku. Był to okres pocovidowy, a firmy zmagały się z niepewnością rynkową. W 2022 roku odsetek firm rezygnujących z inwestycji w kapitał ludzki wynosił jeszcze 59%, jednak w kolejnych latach trend uległ zmianie.
Inwestycje w automatyzację i AI wciąż na niskim poziomie
Mimo rosnącej popularności technologii automatyzacyjnych i sztucznej inteligencji, polskie przedsiębiorstwa przez cały czas podchodzą do nich ostrożnie. Według badań PIE jedynie 18% firm inwestowało w automatyzację i robotyzację, a zaledwie 9% wdrożyło narzędzia oparte na sztucznej inteligencji.
Te liczby wskazują, iż polski biznes wciąż stawia na kapitał ludzki jako najważniejszy element strategii rozwoju, zamiast na technologie usprawniające procesy produkcyjne i operacyjne. W 2024 roku priorytetem dla firm było przede wszystkim budowanie relacji z klientami (73%) oraz partnerami biznesowymi (65%), co wskazuje na silną orientację na rozwój sieci kontaktów i współpracę rynkową.
Wyzwania dla rynku pracy
Eksperci zwracają uwagę, iż inwestowanie w szkolenia pracowników to nie tylko sposób na zwiększenie konkurencyjności firm, ale także na zmniejszenie luki kompetencyjnej na rynku pracy. Jednak samo podnoszenie kwalifikacji to za mało – najważniejsze jest również tworzenie przejrzystych ścieżek kariery oraz systemów awansu, które zachęcą pracowników do długoterminowego rozwoju w firmie.
W obliczu dynamicznych zmian technologicznych i wzrastającej roli sztucznej inteligencji, polskie przedsiębiorstwa będą musiały w kolejnych latach zwiększyć nakłady na cyfryzację i automatyzację, by utrzymać konkurencyjność na rynku. Jak gwałtownie ten trend się zmieni – pokażą kolejne lata.
Inwestycje w ludzi zamiast technologii – czy polskie firmy są gotowe na przyszłość?
Badania Polskiego Instytutu Ekonomicznego wyraźnie pokazują, iż polskie przedsiębiorstwa preferują inwestowanie w kapitał ludzki zamiast w automatyzację i sztuczną inteligencję. To z jednej strony optymistyczny sygnał – firmy dostrzegają wartość swoich pracowników, rozwijają ich kompetencje i budują długoterminowe relacje biznesowe. Z drugiej jednak, niski poziom inwestycji w nowoczesne technologie rodzi pytanie: czy polska gospodarka nie zostaje w tyle w globalnym wyścigu innowacji?
Gospodarka oparta na ludziach – ale czy na długo?
W dobie gwałtownych zmian technologicznych, gdzie sztuczna inteligencja i robotyzacja stają się kluczowymi elementami strategii rozwoju w wielu krajach, Polska przez cały czas opiera swoją przewagę konkurencyjną na kapitale ludzkim. To podejście ma swoje zalety – wykwalifikowani pracownicy mogą zwiększać efektywność firmy i lepiej dostosowywać się do zmieniającego się rynku. Problem pojawia się jednak, gdy brakuje równowagi między inwestycjami w ludzi a wdrażaniem technologii.
Tylko 18% firm deklarujących inwestycje w automatyzację i zaledwie 9% w AI to bardzo niskie wskaźniki na tle rozwiniętych gospodarek. Firmy, które nie zaczną stopniowo wdrażać nowoczesnych narzędzi, mogą w przyszłości napotkać trudności w konkurowaniu z bardziej innowacyjnymi podmiotami.
Czy firmy boją się AI?
Niski poziom inwestycji w sztuczną inteligencję może wynikać z kilku powodów. Po pierwsze, AI przez cały czas budzi obawy wśród przedsiębiorców – zarówno pod względem kosztów wdrożenia, jak i potencjalnych konsekwencji dla rynku pracy. Po drugie, brakuje specjalistów zdolnych do skutecznego implementowania tych rozwiązań, co sprawia, iż firmy wolą inwestować w szkolenia dla obecnych pracowników niż w niepewne innowacje.
Jednak to właśnie AI i automatyzacja mogą w przyszłości znacząco zwiększyć produktywność, ograniczyć koszty operacyjne i pomóc firmom w skuteczniejszym skalowaniu działalności. Firmy, które już teraz zaczną wdrażać te technologie, mogą w dłuższej perspektywie zyskać przewagę nad konkurencją.
Czas na zmianę podejścia
Obecny trend inwestowania w kapitał ludzki jest pozytywny, ale długofalowo niewystarczający. Polska gospodarka, by utrzymać konkurencyjność, musi znaleźć sposób na zrównoważenie inwestycji w ludzi i technologie. Firmy powinny nie tylko szkolić pracowników, ale także wdrażać narzędzia AI, które będą wspierać ich rozwój i zwiększać efektywność procesów biznesowych.
Jeśli polskie przedsiębiorstwa nie zaczną systematycznie zwiększać nakładów na automatyzację i sztuczną inteligencję, mogą w przyszłości znaleźć się w niekorzystnej sytuacji na tle bardziej innowacyjnych rynków. Wyzwanie polega na tym, aby nie traktować AI jako zagrożenia, ale jako szansę na rozwój – zarówno dla firm, jak i dla ich pracowników.
