5 godzin temu
Czy pracodawca może zmusić pracownika do urlopu?
Urlop wypoczynkowy to jedno z podstawowych praw pracowniczych, gwarantowane przez Kodeks pracy. Każdy pracownik zatrudniony na podstawie umowy o pracę ma prawo do corocznego, płatnego urlopu w wymiarze 20 lub 26 dni, w zależności od stażu pracy. Pracodawca jest natomiast zobowiązany udzielić tego urlopu w roku kalendarzowym, w którym pracownik uzyskał do niego prawo.
Zgodnie z Kodeksem pracy urlopy powinny być natomiast udzielane zgodnie z planem urlopów lub/i po porozumieniu z pracownikami. W praktyce jednak zdarza się, iż pracownik odmawia wykorzystania urlopu. Czy w takiej sytuacji pracodawca może go to tego zmusić?
Co do zasady pracodawca nie ma prawa jednostronnie wysłać pracownika na urlop wypoczynkowych, za wyjątkiem dwóch sytuacji:Reklama
Gdy pracownik ma zaległy urlop - o ile pracownik nie wykorzystał urlopu w terminie, pracodawca ma prawo i obowiązek nakazać jego wykorzystanie. Wynika to z faktu, iż zaległy urlop powinien zostać udzielony do 30 września następnego roku kalendarzowego,
Gdy pracownik ma urlop i jest w okresie wypowiedzenia - pracodawca może wysłać pracownika na urlop w okresie wypowiedzenia, niezależnie od tego, czy pracownik wyraża na to zgodę. Dotyczy to zarówno urlopu zaległego, jak i bieżącego.
Czy niewykorzystany urlop zaległy przepada?
Zgodnie z Kodeksem pracy, pracodawca ma obowiązek udzielić urlopu w tym roku, w którym pracownik nabył do niego prawo. jeżeli z jakiegoś powodu urlop nie zostanie wykorzystany, to wówczas staje się urlopem zaległym. Taki urlop powinien natomiast zostać wykorzystany najpóźniej do 30 września kolejnego roku kalendarzowego.
Jeżeli urlop zaległy nie zostanie wykorzystany, to jednak nie będzie to równoznaczne z utratą tego urlopu. Roszczenie o zaległy urlop przedawnia się po 3 latach, czyli po tym czasie pracownik traci prawo do jego odebrania, a pracodawca nie musi go już udzielić ani wypłacić za niego ekwiwalentu.
Ekwiwalent za niewykorzystany urlop - kiedy przysługuje?
Ekwiwalent pieniężny za urlop wypoczynkowy wypłacany jest natomiast wyłącznie wtedy, gdy urlopu nie da się już wykorzystać. Zgodnie z przepisami, ekwiwalent przysługuje w momencie rozwiązania lub wygaśnięcia umowy o pracę, czyli wtedy, gdy kończy się stosunek pracy, a pracownik ma jeszcze niewykorzystane dni urlopu.
Oznacza to więc, iż o ile pracownik przez cały czas pracuje u danego pracodawcy i ma niewykorzystany urlop, to wówczas ekwiwalent pieniężny nie będzie mu przysługiwał.
Przykład: Pracownik złożył wypowiedzenie i pozostał mu jeszcze miesiąc pracy. Jednocześnie ma on 15 dni niewykorzystanego urlopu. Pracodawca może więc albo wysłać pracownika na zaległy urlop, albo o ile to niemożliwe, wypłacić mu za te dni ekwiwalent pieniężny.
WB
