1 tydzień temu
Mediana rocznych zarobków członków zarządów spółek giełdowych zbliżyła się do miliona złotych. Najlepiej opłacani menedżerowie przebijają 20 milionów zł rocznie – tyle zarobił w ubiegłym roku szef InPostu, Rafał Brzoska. Tymczasem większość pracowników w Polsce nie wie, jak ogromna część wspólnie wypracowanego bogactwa trafia na sam szczyt. Wielu z nich zarabia 100 razy mniej niż prezes przedsiębiorstwa, we wspomnianym InPoście różnica między wynagrodzeniem kuriera (ok 4100 zł a 4500 zł netto), a zarobkami prezesa to ponad 300 razy.
Związkowa Alternatywa postuluje wprowadzenie jawności płac w całej gospodarce – zarówno w sektorze publicznym, jak i prywatnym.
Dziś utajnianie płac sprzyja nierównościom i korupcji. Większość Polaków nie ma pojęcia, jakie są faktyczne różnice między pensjami pracowników a wynagrodzeniami menedżerów i polityków. W krajach, które osiągnęły najwyższy poziom życia – takich jak Norwegia czy Szwecja – jawność płac jest standardem. Każdy obywatel może sprawdzić, ile zarabia prezes, dyrektor, burmistrz czy minister. Jawność płac nie tylko wzmacnia zaufanie społeczne, ale też ogranicza patologie i kolesiostwo.
Jawność wynagrodzeń byłaby skutecznym lekarstwem na wiele chorób polskiego rynku pracy. Pozwoliłaby ukazać skalę nierówności płacowych i realne różnice między branżami i stanowiskami, zdemaskować kolesiostwo i nepotyzm, odsłonić sieć powiązań między polityką a biznesem, pokazać realne zarobki etatowych związkowców, ujawnić dysproporcje płacowe między kobietami a mężczyznami, umożliwić skuteczne egzekwowanie zasady równej płacy za tę samą pracę.
Jawność płac to również wsparcie dla uczciwych firm. Przejrzystość pozwala uniknąć sytuacji, w których spółka przynosi straty, zwalnia pracowników, a jej zarząd przyznaje sobie premie i podwyżki.
Transparentność płac to nie tylko narzędzie kontroli – to element kultury zaufania. Gdy ludzie wiedzą, iż zasady wynagradzania są jasne, pracują lepiej, czują się szanowani i bardziej zaangażowani. Jawność przyczyniłaby się do wzrostu wydajności, ograniczenia stresu i poprawy relacji w miejscu pracy.
Wolność to nie tylko prawo do pracy, ale i prawo do wiedzy, jak dzielony jest owoc naszej pracy. Ukrywanie płac to narzędzie utrwalania nierówności. Czas na jawność wynagrodzeń!
