Seria spadków się wydłuża

Barometr Ofert Pracy, przygotowywany przez Katedrę Ekonomii i Finansów WSIiZ w Rzeszowie oraz Biuro Inwestycji i Cykli Ekonomicznych, wskazujący na zmiany liczby publikowanych w Internecie ogłoszeń o zatrudnieniu, w listopadzie po raz kolejny spadł. Od sierpnia br. liczba ogłaszanych ofert pracy systematycznie maleje. Tendencja spadkowa trwa zaś już od czerwca 2022 r. Choć polska gospodarka stopniowo wraca do normy, o czym świadczy m.in. poprawa kluczowych wskaźników makroekonomicznych, aktywność pracodawców na rynku wakatów przez cały czas pozostaje niska i dalej słabnie.

Utrzymujące się na podwyższonym poziomie stopy procentowe, słabe wyniki gospodarek państw sąsiadujących oraz niepełność pozostają głównymi destymulantami wzrostu aktywności rekrutacyjnej pracodawców. W coraz większej liczbie kategorii ofert pracy notujemy wygaśnięcie efektów polityki stymulacyjnej okresu post kowidowego. Liczba wakatów w tych kategoriach albo zbliża się do wartości z końca 2019 r. albo już wróciła na ten poziom. Mimo wszystko pozostają też kategorie, w których sytuacja jest całkiem dobra, choć ich liczba na tle całego rynku jest znikoma. Stosunkowo dużo nowych ogłoszeń notujemy dla pracowników wykonujących prace fizyczne, podczas gdy największe spadki występują głównie w zawodach o wysokiej intensyfikacji wiedzy. Stopa bezrobocia rejestrowanego, po wyłączeniu bezrobotnych, biorących udział wyłącznie w pracach o charakterze sezonowym, w październiku pozostała na poziomie sprzed miesiąca równym 5,2%.

Liczba ofert pracy, po wyłączeniu prac sezonowych, spada niemal we wszystkich województwach. W listopadzie relatywnie największy spadek wystąpił w woj. opolskim, lubuskim oraz podlaskim. przez cały czas wyraźnie gorsze zmiany liczby wakatów obserwujemy w woj. o relatywnie wysokiej stopie bezrobocia. Ponadto, w woj. o wysokiej stopie bezrobocia notujemy więcej okresów, w których ogłoszeń o pracy ubywało, niż przybywało. Najgorsza pod tym względem sytuacja utrzymuje się w woj. podlaskim, w którym w ciągu całego br. liczba wakatów z miesiąca na miesiąc tylko spadała, nie notując choćby wzrostowych korekt.

Spośród szerokich grup zawodowych w listopadzie nowych ogłoszeń o pracy przybyło jedynie dla pracowników wykonujących prace fizyczne. Ożywienie aktywności rekrutacyjnej pracodawców w tej grupie ogłoszeń o pracy obserwujemy od samego początku roku, przy czym w ostatnich trzech miesiącach wzrost był stosunkowo wysoki. Praca fizyczna pozostaje jedyną szeroką kategorią, w której pracodawcy poszukują pracowników bardziej aktywnie niż przed rokiem. W pozostałych szerokich grupach zawodowych w listopadzie obserwowaliśmy dalsze pogłębienie spadków koniunkturalnych. Najszybszy spadek utrzymuje się w zawodach wymagających wykształcenia w naukach ścisłych lub inżynieryjnych. W tej grupie wakatów ubywa od lutego, a ostatnie miesiące przyniosły nasilenie tej tendencji. W zawodach wymagających wykształcenia w naukach społecznych po ożywieniu w pierwszym kwartale br. w dalszej części roku pracodawcy ponownie zaczęli ograniczać poszukiwanie nowych pracowników. Od kwietnia liczba ogłaszanych ofert pracy dla przedstawicieli tego typu zawodów ustawicznie maleje, choć nieco wolniej niż w przypadku nauk ścisłych. W usługach po stosunkowo dobrej pierwszej połowie roku, w której obserwowaliśmy ożywienie, liczba ogłaszanych wakatów również zaczęła maleć. Od czterech miesięcy obserwujemy spadki, choć w dwóch ostatnich miesiącach tempo redukcji ogłoszeń uległo spowolnieniu.

W zawodach wymagających wykształcenia w naukach społecznych i prawnych więcej ogłoszeń niż przed miesiącem ukazało się jedynie dla grafików oraz w finansach. W obydwu przypadkach wzrosty były jednak niewielką korektą po uprzednich trwalszych spadkach. Dla grafików od lat obserwujemy spadek liczby wakatów o wyraźnie strukturalnym charakterze, podczas gdy w finansach kurczenie się liczby ogłoszeń ma zdecydowanie koniunkturalny charakter. Lepszymi tendencjami charakteryzują się oferty pracy w zawodach prawniczych, w przypadku których od początku roku notujemy wyhamowanie spadków, a liczba ogłaszanych wakatów dla tej kategorii ofert pracy utrzymuje się na stabilnym poziomie. Wyhamowanie spadków od kwietnia br. obserwujemy również dla ogłoszeń związanych z obsługą klienta. Z kolei największe spadki liczby ogłoszeń dotyczyły pracowników wsparcia telefonicznego (praca w call center), branży nieruchomości i działach przedsiębiorstw związanych z zaopatrzeniem. Nie sprawdziły się oczekiwania wobec efektów rządowego programu „Bezpieczny Kredyt 2%”. Liczba ogłoszeń dla pracowników związanych z nieruchomościami przez cały czas się kurczy. Spadkową tendencję w tej kategorii ofert obserwujemy prawie od dwóch lat, na skutek czego liczba wakatów zmalała do poziomu sprzed pandemii koronawirusa. Znaczące spadki, skutkującego powrotem do poziomu z końca 2019 r. notujemy też dla zawodów związanych z zarządzaniem zasobami ludzkimi.

W grupie ofert pracy skierowanych do absolwentów nauk ścisłych lub inżynieryjnych nowych ogłoszeń o zatrudnieniu w stosunku do ubiegłego miesiąca przybyło jedynie dla pracowników budownictwa. W budowlance od maja ub. r. obserwowaliśmy stosunkowo duży spadek liczby ogłoszeń, który po rocznej redukcji uległ wyhamowaniu. Od maja br. liczba ofert pracy w tej kategorii nieśmiało wzrasta. W pozostałych kategoriach liczba wakatów spada. Ostro zanurkowała ona w handlu internetowym oraz w przypadku programistów. W obydwu przypadkach, jak również w badaniach i rozwoju dotychczasowe spadki doprowadziły do powrotu liczby ogłaszanych ofert pracy do poziomu sprzed pandemii koronawirusa. Tendencję spadkową w grupie administratorów IT obserwujemy dokładnie rok, jednak spadki są wyraźnie mniejsze niż w przypadku programistów. W tym przypadku mniej nie oznacza jednak mało, gdyż w relacji do wartości z końca 2019 r. ogłoszeń dla administratorów IT jest przez cały czas znacząco więcej. Stosunkowo dobra sytuacja utrzymuje się w zapotrzebowaniu na pracowników bezpieczeństwa i higieny pracy. Choć liczba ogłoszeń o pracy w tym przypadku maleje od czterech miesięcy, to spadki są niewielkie.

We wszystkich kategoriach ofert pracy w zawodach usługowych w listopadzie wystąpiły spadki. Relatywnie największe były one w branży edukacyjnej oraz w turystyce. W tej pierwszej kategorii, po rocznym okresie stosunkowo wysokiej liczby wakatów, od pięciu miesięcy gwałtownie ich ubywa. Kolejne spadki obserwujemy w hotelarstwie. Po dziesięciomiesięcznym wzroście, w trakcie którego liczba ogłoszonych ofert pracy osiągnęła historyczne maksimum, liczba wakatów zaczęła maleć. Ich kurczenie się obserwujemy od czterech miesięcy, przy czym ostatnie dwa miesiące przyniosły szybsze spadki. Jednak w przeciwieństwie do wielu innych kategorii, ofert pracy dla osób poszukujących zatrudnienia w tym sektorze jest przez cały czas stosunkowo dużo, wyraźnie więcej niż przed rokiem. W logistyce z kolei obserwujemy stopniowe wyhamowywanie spadków, które zaczęły się wcześniej. W relacji do wartości sprzed roku wakatów jest jednak przez cały czas mniej.