Wraz ze wzrostem znaczenia i rozwojem koncepcji ESG tworzy się obszerny i chłonny segment rynku, który w coraz większym stopniu będzie potrzebował ekspertów łączących różne kompetencje ze specjalistyczną wiedzą z wielu dziedzin. Część z tych kompetencji firmy posiadają i chętnie je wykorzystują, tworząc nowe zespoły w drodze rekrutacji wewnętrznych. Inne organizacje decydują się na pozyskanie specjalistów z zewnątrz bądź wsparcie firm doradczych. Kto ma szansę na karierę w tej branży?
Koncepcja ESG stanowi ramy, w jakich funkcjonować powinny zrównoważone przedsiębiorstwa. Kryteria: environmental, social and governance określają zakres raportowania niefinansowego, poprzez które firma przedstawia informacje o tym, jak zarządza czynnikami środowiskowymi, społecznymi oraz dotyczącymi ładu korporacyjnego. Obowiązek takiego raportowania dotyczy coraz większej liczby organizacji. Z punktu widzenia rynku pracy, ESG to cross-sektorowa specjalizacja, w ramach której tworzą się nowe stanowiska, szanse na rozwój zawodowy oraz możliwości przekwalifikowania się.
ESG w strukturze firmy
W zależności od wielkości i specjalizacji danej firmy, a także założonych celów i obranej strategii kwestie ESG powierza się dedykowanemu, interdyscyplinarnemu zespołowi bądź osobie pełniącej funkcję ESG managera. Kontroluje ona funkcjonowanie poszczególnych działów organizacji pod kątem realizowania założeń ESG i odpowiada za zbiorcze raportowanie. Niezależnie od przyjętego modelu, osoby te powinny być umocowane w strukturach firmy tak, aby miały realną możliwość wpływu na realizację konkretnych działań oraz sprawnego pozyskiwania informacji od managerów.
– Wskaźniki ESG mogą być uwzględniane w indywidualnych celach członków zarządów i managerów. Odpowiedzialność za ich realizację jest wówczas kaskadowo rozkładana na poszczególne działy. W przeciwnym wypadku trudno jest umieścić ESG wśród priorytetów kadry zarządzającej, która skupia się na realizacji celów stricte biznesowych – mówi Joanna Kozarzewska Partner, Head of Real Estate & Construction w Wyser.
Szansa na rozwój i reskilling – dla kogo?
Na obecnym etapie rozwoju ESG w Polsce trudno precyzyjnie ocenić, czy wyspecjalizowane zespoły bądź stanowiska częściej obsadzane są w wyniku rekrutacji zewnętrznych czy tworzone w oparciu o kompetencje wewnętrzne. Z pewnością silny jest trend, w ramach którego firmy stawiają na osoby już zatrudnione, dążąc do optymalizacji kosztów. Dla pracowników jest to szansa rozwoju w nowych obszarach w ramach organizacji, a także możliwość zmiany kwalifikacji w oparciu o dotychczasowe doświadczenie.
– Część kompetencji niezbędnych do pracy w obszarze ESG mają osoby, które są już zatrudnione w firmach: wiedza i umiejętności związane z obszarem społecznym występują w działach HR, marketingu i PR. W zespołach finansowych znajdziemy osoby mające doświadczenie w raportowaniu, które jest nierozerwalną częścią koncepcji ESG. W tym rozwijającym się segmencie odnajdą się także prawnicy, którzy chcieliby specjalizować się w unijnych przepisach i taksonomii ESG, inżynierowie zainteresowani zrównoważonym budownictwem, pracownicy administracyjni odpowiedzialni za ład korporacyjny, a choćby tłumacze ze względu na specjalistyczny język, jakim posługuje się branża – wymienia Joanna Kozarzewska.
Decydując się na rekrutację zewnętrzną, firmy często korzystają ze wsparcia agencji, które specjalizują się w pozyskiwaniu ekspertów o konkretnych kompetencjach i kwalifikacjach. Są to osoby znające i rozumiejące tematykę ESG, a także realia branży, w jakiej funkcjonuje dana organizacja. Umiejętność połączenia tych dwóch światów daje najlepsze wyniki rekrutacyjne.
ESG na miękko
Osoba uczestnicząca w rekrutacji na stanowiska ESG lub pragnąca rozwijać się w tym kierunku oprócz doświadczenia uzupełnionego specjalistyczną wiedzą, powinna posiadać szereg kompetencji miękkich.
– W pracy ESG managera niezwykle ważne są umiejętności strategiczne, potrzebne do wyznaczania i spełniania długofalowych celów oraz analityczne, które umożliwiają sprawne zbieranie, gromadzenie danych i ich podsumowanie w ramach raportu. Nie możemy jednak zapominać o „miękkiej” stronie tej specjalizacji. Decyzja o przekwalifikowaniu się w stronę ESG bardzo często wiąże się z osobistymi zainteresowaniami i wyznawanymi wartościami w zakresie zrównoważonego rozwoju. To dobrze, ponieważ w działaniach ESG niezwykle ważna jest autentyczność – podkreśla ekspertka Wyser.
W pracy ESG managera oprócz wiarygodności ważna jest również umiejętność perswazji i przekazywania wiedzy. Osoba na tym stanowisku pełni często rolę doradcy zarządu i odpowiada za obszary, które mogą realnie wpłynąć na biznes, np. dobór podwykonawców. Wdrażanie strategii ESG łączy się też często z koniecznością wprowadzania lub adaptowania zmian. Manager ESG pełni więc także rolę Change Managera. Według raportu Wyser „Change Management – kompas managera 2023” jednym z najważniejszych czynników powodzenia wprowadzanej zmiany jest przekonanie jej uczestników do słuszności danego usprawnienia.
ESG to bardzo duży segment rynku, który cały czas się rozwija i zmienia. Będzie wymuszał na ekspertach stałą edukację – dodaje Joanna Kozarzewska.
ESG – consulting
Nie każda z firm posiada zasoby kadrowe i czasowe, aby samodzielnie stworzyć i wyszkolić interdyscyplinarny zespół ESG lub wytypować managera ESG w ramach rekrutacji wewnętrznej. Organizacje działające w niektórych branżach mają wyzwanie z kompetencyjnym zagospodarowaniem niektórych obszarów ESG, które jest konieczne w celu stworzenia kompletnej, długofalowej strategii.
– Jeszcze do niedawna firmy myślały o ESG w sposób bardzo „posegmentowany”. W zależności od branży czy charakteru działalności skupiały się głównie lub wyłącznie na jednym obszarze. Na przykład firmy consultingowe przede wszystkim na ładzie korporacyjnym, agencje marketingowe czy PR zagospodarowywały obszar CSR, a firmy nieruchomościowe stawiały na kwestie związane z ochroną środowiska, mając doświadczenie w zielonym budownictwie, a na pokładzie osoby specjalizujące się w certyfikacji obiektów. Dziś wiemy, iż do strategii ESG należy podchodzić holistycznie, co wymaga tworzenia zespołów o szerokich i zróżnicowanych kompetencjach – podkreśla ekspertka Wyser.
Aby uzupełnić braki kompetencyjne, firmy często korzystają z consultingu. Zewnętrzne, wyspecjalizowane podmioty pomagają stworzyć firmom długofalową politykę ESG, a ich przedstawiciele pracują z osobami odpowiednio umocowanymi w organizacji, aby sprawnie rozpocząć etap jej wdrożenia. Praca w firmie consultingowej specjalizującej się w ESG to także kolejna możliwość dla osób poszukujących nowej ścieżki kariery.