Sytuacja Kobiet w IT – nie jest idealnie, ale wiele się zmienia!

Według najnowszego raportu No Fluff Jobs „Kobiety w IT 2023”, wciąż odczuwamy brak specjalistek na naszym cyfrom podwórzu. Nierówności w kwestii wynagrodzeń, brak reprezentacji i nierówne szanse w kandydowaniu na stanowiska wciąż są zauważalne. Jednak, z roku na rok, sytuacja kobiet zmienia się na lepsze. Istnieje też szansa na ich rozwój w branży cybersecurity, co bardzo przysłużyłoby się naszemu bezpieczeństwu. Firmy chcące więcej pracowniczek na swoim pokładzie muszą jednak przewartościować swoje podejście do pracowników.

Narzucane nam role społeczne czy sam sposób wychowania często zamykają nas w pudełkach, których choćby nie jesteśmy świadomi. Skąd tak wysokie przekonanie wśród kobiet, że nie nadają się na inżynierki?

Sytuacje, w których odczuwamy brak pewności siebie, często wynikają z ograniczających przekonań nabytych w trakcie minionych doświadczeń. Kariera i finanse to ważne aspekty naszego życia, a przygotowanie do wejścia na rynek pracy i zarabiania pieniędzy to długa i wyboista podróż, zaczynająca się już od szkoły. W trakcie edukacji często podejmujemy decyzje, które wpływają na całe nasze życie. Bardzo często są nam wręcz narzucane. Ważne decyzje często są podejmowane pod wpływem presji społecznej, nacisków ze strony rodziny i znajomych oraz oczekiwań rodziców. Według Centrum Badawczego Supporters.pl, praca ma ogromny wpływ na pojawienie się Wielkiej Czwórki. Twórca Szkoły Terapii CVP, Adam Dębowski nazywa tak etapy pojawiania się depresji klinicznej, czyli stres, lęk, marazm i depresję.

Zarówno higiena między życiem osobistym a pracą, relacje w niej czy zadowolenie z wykonywanych obowiązków dają zbliżony obraz, który pokazuje wpływ pracy i zarobków na nasze ogólne samopoczucie. Choć dla wszystkich z nas obszary te są ważne, tak kobiety mogą odczuwać poważniejsze niedogodności na tych polach. W 2022 r. pewność siebie w pracy czuło tylko 26 proc. przebadanych kobiet, a 55 proc. doświadczyło objawów depresji, wynika z badań Supporters. Choć warto przy tych statystykach zadawać sobie sprawę, iż kobiety zdecydowanie częściej niż mężczyźni zgłaszają się po pomoc psychologiczną.

Jak wygląda sytuacja kobiet w IT?

Wiele kobiet może myśleć o poprawie swojej sytuacji finansowej i wejściu do świata IT. Prezeska Future Collars mówi, iż w chwili obecnej 85 proc. pracowników IT to mężczyźni, a kobiety często unikają tego sektora, przekonane o swojej niskiej kompetencji. Co więcej, firmy również skupiają się na rekrutowaniu młodych mężczyzn, co utrudnia kobietom dostęp do tych stanowisk. Jednak pełne wiary w swoje umiejętności kobiety często dorównują lub przewyższają swoich kolegów. Badania pokazują też, iż dywersyfikacja i inkluzywność w zespołach przekłada się na wzrost ich efektywności.

Badanie „Woman Update” wskazuje, iż kobiety potrzebują motywacji, odwagi, wiary w swoje kompetencje i wsparcia przy podejmowaniu decyzji o zmianie pracy. Tylko 19 proc. kobiet jest zadowolonych ze swojej obecnej sytuacji zawodowej, a aż 29 proc. z nich odczuwa lęk przed zmianą pracy. Blisko 23 proc. kobiet straciło już wiarę w swoje możliwości.

Pracę należy wybierać dużo ostrożniej niż współmałżonka, ponieważ będzie się w niej spędzać więcej
czasu niż w jego towarzystwie.

– Jonathan Carroll.

W testowaniu czują się jak ryby w wodzie!

Okazuje się, iż kobiety lubią testować. Najwięcej Polek (14,9%), Węgierek (13,6%), Ukrainek (22,1%) oraz Czeszek (19,6%) odnalazło się właśnie w branży Testingu. To z kolei tłumaczy popularność SQL, który zajmuje czołowe miejsca w zestawieniu 5 najpopularniejszych technologii wśród kobiet.

Respondentki świetnie radzą sobie również HTML&CSS, JavaScript oraz Pythonem. Wyjątkiem okazały się jedynie Holenderki, które zdecydowały się iść bardziej w stronę Frontendu (11,8%) oraz Fullstack (9,75%). Co jeszcze ciekawsze, w Holandii Testing spadł z pierwszej piątki. Jego miejsce zajął IT Support, który w innych krajach nie pojawił się na tak wysokim miejscu w zestawieniu No Fluff Jobs.

Ile zarabiają kobiety w IT w 2023 roku?

W zeszłym roku eksperci z NFJ zadali specjalistkom pytanie o ich zarobki. Wówczas 28 proc. respondentek odpowiedziało, iż kształtują zarabiają między 3001–5000 PLN netto.

W tym roku sytuacja jest znacznie lepsza, choć powinniśmy wziąć pod uwagę czynnik inflacyjny. Najwięcej tegorocznych odpowiedzi dotyczyło zarobków w przedziale 4501–7000 PLN netto. Odpowiedziało tak aż 27,5 proc. ankietowanych kobiet. Nie wszystkie mogą cieszyć się jednak takimi zarobkami. Prawie 19 proc. badanych odpowiedziało, iż życzyłoby sobie takiego poziomu zarobków. Większość może sobie jedynie o tym pomarzyć. Z badania wynika też, iż 17 proc. specjalistek IT deklarowało, iż ich doświadczenie i umiejętności powinny przynieść im wynagrodzenie w przedziale 7001–9500 PLN netto. Niestety tylko 57 proc. jest zadowolona z obecnego wynagrodzenia.

Nie wiedzą ile zarabiają ich koledzy z pracy!

Obecnie aż 66 proc. kobiet pracujących w IT w Polsce nie jest świadomych zarobków swoich męskich kolegów po fachu. I to choćby mimo tego, iż posiadają dokładnie takie same stanowisko i poziom doświadczenia. Brak przejrzystości w tej kwestii wynika z tego, iż wiele organizacji nie ujawnia stawek płacowych ani szczegółów dotyczących stanowiska podczas ogłaszania ofert pracy. No Fluff Jobs mówi, iż przejrzystość ma znaczenie w zmniejszaniu różnic w płacach między płciami. Te na terenie całej Unii Europejskiej wynoszą dzisiaj średnio 13 proc.

Z jakimi wyzwaniami mierzą się kobiety w IT?

Badanie to również ujawniło największe wyzwania zawodowe, z jakimi borykają się kobiety pracujące w branży IT. Polki wymieniały, iż problematyczne może być dbanie o swój stan zdrowia i radzenie sobie ze stresem. To problem dla aż 43 proc. respondentek. Dla 42 proc. kobiet prawdziwym wyzwaniem jest znalezienie motywacji do pracy. Według 26 proc. badanych zmieniająca się sytuacja gospodarcza na świecie jest najważniejszym wyzwaniem z jakim się mierzą. Inne proporcje zauważa się za granicami naszego kraju. Dla aż 66 proc. kobiet z Ukrainy, 46 proc. Czeszek i również 46 proc. Węgierek największym wyzwaniem było również dbanie o swój stan zdrowia i stres. Holenderki natomiast wskazywały głównie na spadek motywacji. Dla 34 proc. z nich było to głównym wyzwaniem.

Wyniki badania podkreślają potrzebę zwiększonej przejrzystości w miejscu pracy i kontynuacji działań na rzecz zmniejszenia różnic w wynagrodzeniach między płciami.

Kobiety mogą też przysłużyć się bezpieczeństwu!

W cyberprzestępczości globalnie stracono bilion dolarów w 2020 roku. Prawie 60 proc. organizacji zgłaszało nieobsadzone stanowiska ds. cyberbezpieczeństwa. Mimo wielu lat inicjatyw mających zachęcić kobiety do security, liczba kobiet pracujących w tej branży przez cały czas jest bardzo niska. Zmiana podejścia może pomóc zniwelować lukę pracowników. – Częściowo wynika to z niedopasowania podaży i popytu. Sektor cyberbezpieczeństwa rozwija się bardzo szybko, a ze względu na rozwój technik hackerskich i nieustannie rozszerzającą się powierzchnię ataku, dynamika branży jest ogromna. Zdobycie specjalistycznej edukacji, certyfikacji i doświadczenia wymaganego do uzyskania wiedzy specjalistycznej wymaga nie tylko czasu, ale i pieniędzy – zauważa Christian Putz, Country Manager w Vectra AI.

Badanie przeprowadzone wśród kobiet studiujących STEM pokazało jednak możliwości postępu w karierze kobiet w tej dziedzinie. 58% kobiet badanych miało dostęp do edukacji z zakresu cyberbezpieczeństwa, a 68% z nich wzięło udział w kursie związanym z tą tematyką.

Chociaż wyniki są obiecujące, przez cały czas istnieje potrzeba pracy nad dostępnością. Niepokojące jest to, iż mimo dostępności, niektóre kobiety przez cały czas negatywnie oceniają wybór cyberbezpieczeństwa jako ścieżki kariery. Kobiety chcą mieć wkład w społeczeństwo, dosyć wysokie zarobki oraz work-life balance. 37 proc. kobiet uważa, iż cyberbezpieczeństwo jest dziedziną, w której trudno to wszystko osiągnąć, więc nie decydują się na tę ścieżkę rozwoju.

Jak zachęcić kobiety do zainteresowania się cybersecurity?

Eksperci z Fortinet mówią, że kobiety stanowią jedynie 24% pracowników zajmujących się cyberbezpieczeństwem. Aby przyciągnąć kobiece talenty do cyberbezpieczeństwa oraz zapewnić możliwości rozwoju dla już zatrudnionych w branży, firmy powinny oferować praktyczne szkolenia oraz programy podnoszenia kwalifikacji. Staże również mogą być cennym doświadczeniem dla osób, które zmieniają zawód. Szczególnie przydatne będą jednak kobietom, które dopiero rozpoczynają swoją karierę. Programy mentorskie również są skutecznym narzędziem, pomagającym zwiększyć liczbę kobiet w branży cybersecurity. Co więcej, zmniejszają rotację w firmie.

Rynek potrzebuje zmian. I Kobiet!

Sektor publiczny i prywatny powinien tworzyć wspierające inicjatywy, aby przyciągnąć i zatrzymać większą liczbę kobiet w branży IT. Firmy powinny dążyć też do inkluzywności, bo badania wskazują, iż kobiety wybierają działania nastawione na społeczności! Firmy powinny też mierzyć i śledzić postępy w zwiększaniu liczby kobiet w pracy oraz szkolić liderów w zakresie tworzenia środowiska otwartego na dialog i komunikację. Według raportu Global Gender Gap Report z 2020 roku kobiety w Europie osiągną równe prawa i status dopiero w 2128 roku. No cóż, miejmy nadzieję, iż nastąpi to troszeczkę szybciej!