4 tygodni temu
– Mobbing jest uregulowany w Kodeksie pracy od ponad dwóch dekad. Doświadczenie pokazuje, iż mimo iż coraz więcej mówimy o tym zjawisku i przeciwdziałamy mu, cały czas występuje. Walka z wszelkimi przejawami mobbingu musi być priorytetem – podkreśla prof. Jacek Męcina, kierownik Katedry Ustroju Pracy i Rynku Pracy na Uniwersytecie Warszawskim.
Z badania Fundacji Science Watch Polska z 2022 roku wynika, iż 63,5 proc. pracowników uczelni zetknęło się z mobbingiem, a według raportu NZS z 2021 roku ponad połowa studentów była jego ofiarą lub zna kogoś, kto doświadczył nadużyć ze strony pracowników akademickich. Mimo to niewielu decyduje się na zgłoszenie, obawiając się konsekwencji lub nie wierząc w skuteczność takich działań.
– To dramat dla ofiary, ale też problem dla organizacji. Gdy pojawiają się praktyki mobbingowe, a instytucja nie reaguje, cierpi komunikacja, atmosfera pracy, kultura organizacyjna i pojawiają się konflikty, które mogą sparaliżować działanie. W biznesie przekłada się to także na straty finansowe i spadek wydajności – zaznacza prof. Męcina.
Zgłoszeń mało, ale problem realny
Według danych PIP w 2024 roku zgłoszono około 2 tys. przypadków mobbingu i 800 dotyczących dyskryminacji, jednak skargi z uczelni stanowią niewielki odsetek wszystkich spraw. – Często skarżący używają zamiennie słów „mobbing” i „dyskryminacja”, nie odróżniając tych pojęć. Na uczelniach zgłoszeń jest niewiele, dominują podmioty prywatne – mówi Marcin Stanecki, Główny Inspektor Pracy.
Problem nie ogranicza się jednak do liczby zgłoszeń. Wśród najczęściej zgłaszanych zachowań o charakterze mobbingowym w środowisku akademickim są obmawianie, publiczne krytykowanie pracy, kwestionowanie decyzji, a także wywoływanie strachu, poniżanie czy nieprzyzwoite komentarze.
– Przestrzeń akademicka jest wyjątkowo narażona na tego rodzaju zjawiska ze względu na strukturę zależności i podległości. W moim doświadczeniu to zjawisko częste, jeżeli nie bardzo częste. Co najmniej raz w miesiącu zgłasza się do mnie ktoś z uczelni, kto podejrzewa, iż jest ofiarą mobbingu – mówi dr Błażej Mądrzycki z Uniwersytetu Śląskiego.
Uczelnie budują standardy antymobbingowe
Środowisko akademickie dostrzega potrzebę przeciwdziałania przemocy i dyskryminacji. W Polsce dobrym przykładem jest projekt „Uczelnia – przestrzeń bezpieczna od mobbingu i dyskryminacji”, zainicjowany przez Uniwersytet Warszawski i Uniwersytet Śląski. W ramach inicjatywy zorganizowane zostaną konferencje regionalne i badania dotyczące skali zjawiska, a także konkurs na najlepsze praktyki antymobbingowe wdrożone na uczelniach.
– Projekt ma promować procedury i działania antymobbingowe oraz stworzyć manual dobrych praktyk dla uczelni w Polsce. W pierwszej fazie uczelnie będą mogły dokonać samooceny, a najlepsze praktyki zostaną opisane i udostępnione jako wzorzec – wyjaśnia prof. Jacek Męcina.
Dr Błażej Mądrzycki zwraca uwagę, iż nie wystarczy samo tworzenie polityk – najważniejsze jest budowanie kultury wzajemnego szacunku i odpowiedzialności. – Musimy budować odpowiednie relacje społeczne. Środowisko akademickie powinno być wzorem tego, jak przeciwdziałać przemocy i dyskryminacji – podkreśla.
Projekt realizowany jest przez Uniwersytet Warszawski ze środków Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego, pod patronatem Głównego Inspektora Pracy oraz Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.
Źródło: Newseria
