Obecność kobiet na najwyższych stanowiskach wpływa nie tylko na strategię organizacyjną, ale także na kulturę korporacyjną. Badania i praktyka biznesowa jednoznacznie wskazują, iż różnorodność płci w strukturach firmy jest nie tylko kwestią etyczną, ale także czynnikiem wpływającym na wzrost konkurencyjności i zrównoważony rozwój organizacji.
Joanna Zdanowicz, dyrektor HR w Gi Group Holding Poland
Więcej kobiet w zarządach i radach nadzorczych
W ostatnich dekadach różnorodność w zarządach i radach nadzorczych stała się jednym z kluczowych tematów dyskusji o nowoczesnym zarządzaniu. Rola kobiet w biznesie stopniowo rośnie, jednak przez cały czas w strukturach zarządczych jest ich znacznie mniej niż mężczyzn. Jak wynika z raportu Polskiego Instytutu Ekonomicznego „Biznes na wysokich obcasach”, w 2023 r. stanowiły one średnio 25 proc. członków zarządów firm w Polsce. To poniżej średniej Unii Europejskiej, wynoszącej 34 proc., co wskazuje na potrzebę dalszych działań wspierających ich rozwój zawodowy.
Sytuacja ta zmieni się w ciągu najbliższych lat, m.in. za sprawą uwarunkowań prawnych. Zgodnie z dyrektywą parytetową uchwaloną przez Parlament Europejski do 30 czerwca 2026 r. duże spółki giełdowe muszą zapewnić co najmniej 40 proc. stanowisk dyrektorów niewykonawczych lub 33 proc. wszystkich stanowisk kierowniczych osobom należącym do płci niedostatecznie reprezentowanej.
Wpływ kobiet na strategię organizacyjną
Dane z raportów globalnych, takich jak „Women in the Boardroom: A Global Perspective” Deloitte czy „Women in the Workplace” McKinsey dowodzą, iż firmy z wyższym udziałem kobiet w zarządach osiągają lepsze wyniki finansowe, charakteryzują się większą innowacyjnością oraz skuteczniej zarządzają ryzykiem.
Kobiety w zarządach i radach nadzorczych wnoszą unikalną perspektywę, która sprzyja tworzeniu bardziej zrównoważonych i innowacyjnych strategii. Kilka aspektów jest tu szczególnie godnych uwagi.
Lepsze zrozumienie różnorodnych potrzeb rynku. Kobiety reprezentują istotny segment konsumentów i interesariuszy, co pozwala na lepsze dostosowanie strategii biznesowych do realiów rynkowych. Częściej identyfikują nisze rynkowe i tworzą produkty dostosowane do różnych grup konsumentów.
Zróżnicowane perspektywy jako motor innowacji. Współczesne rynki są złożone i wymagają podejmowania decyzji z uwzględnieniem różnorodnych punktów widzenia. Kobiety wnoszą często świeże pomysły i innowacyjne podejście, które pozwalają firmom dostosować się do zmieniających się warunków rynkowych.
Zrównoważony rozwój jako fundament strategii. Badania wskazują, iż kobiety w zarządach częściej zwracają uwagę na długoterminowe cele, takie jak odpowiedzialność społeczna, ochrona środowiska czy transparentność. Takie podejście może przełożyć się na zaufanie klientów, inwestorów i społeczności lokalnych.
Efektywne zarządzanie ryzykiem. Kobiety często wykazują większą ostrożność w podejmowaniu decyzji strategicznych. Zarządy zróżnicowane pod względem płci rzadziej podejmują decyzje wynikające z tzw. groupthinking (grupowego myślenia), co pozwala na dokładniejszą analizę ryzyk i uniknięcie pochopnych działań.
Wpływ kobiet na kulturę organizacyjną
Obecność kobiet na najwyższych szczeblach zarządzania kształtuje kulturę organizacyjną w sposób, który sprzyja budowaniu bardziej inkluzywnego i otwartego środowiska pracy.
Budowanie kultury inkluzywnej i otwartej. Kobiety często promują wartości związane z inkluzywnością i równością. Organizacje zarządzane przez zróżnicowane zespoły tworzą środowisko, w którym pracownicy czują się bardziej docenieni i zaangażowani. To z kolei przekłada się na wzrost satysfakcji i efektywności zespołów.
Kobiety zajmujące wysokie stanowiska stają się wzorami do naśladowania, inspirując inne pracownice do dążenia do awansu i podejmowania wyzwań zawodowych.
Empatia jako kluczowa kompetencja lidera. Kobiety częściej wdrażają styl zarządzania oparty na empatii, dialogu i współpracy. Takie podejście sprzyja budowaniu relacji z pracownikami, co pozytywnie wpływa na ich lojalność i zaangażowanie. Przywództwo empatyczne jest szczególnie ważne w czasie kryzysów, gdy najważniejsze staje się wsparcie emocjonalne i zdolność do szybkiego reagowania na potrzeby pracowników.
Wzmocnienie znaczenia mentorstwa i rozwoju talentów. Obecność kobiet w zarządach może inspirować młodsze pokolenia kobiet do podejmowania wyzwań zawodowych. Programy mentoringowe, w których liderki dzielą się swoją wiedzą i doświadczeniem, przyczyniają się do budowania kadry zarządzającej o większej różnorodności.
Zwiększanie innowacyjności. Różnorodne zespoły są bardziej kreatywne i innowacyjne. Odmienne punkty widzenia sprzyjają generowaniu nowych pomysłów oraz szybszemu adaptowaniu się do zmian w otoczeniu biznesowym.
Wyzwania na drodze do równości
Choć wpływ kobiet pełniących ważne funkcje w zarządzaniu jest niezaprzeczalny, ich udział wciąż napotyka liczne bariery.
Społeczne stereotypy. Kobiety często muszą zmagać się z przekonaniami, iż przywództwo jest domeną mężczyzn. Takie myślenie może negatywnie wpływać na postrzeganie ich kompetencji oraz decyzje rekrutacyjne. Kobiety przez cały czas muszą udowadniać swoją wartość częściej niż mężczyźni.
Nierówności w dostępie do sieci kontaktów. Profesjonalny network, który odgrywa kluczową rolę w procesach nominacji do zarządów, jest często mniej dostępny dla kobiet. To ogranicza ich możliwości awansu na najwyższe stanowiska.
Wysokie oczekiwania społeczne. Kobiety częściej niż mężczyźni łączą karierę zawodową z odpowiedzialnością za życie rodzinne. To może ograniczać ich dostępność do pełnienia funkcji zarządczych.
Dobre praktyki w budowaniu różnorodności
Aby zwiększyć udział kobiet w zarządach i radach nadzorczych, organizacje oraz decydenci mogą podjąć konkretne działania.
Programy mentoringowe i coachingowe. Wsparcie kobiet na różnych etapach kariery zawodowej może pomóc im pokonać bariery i zdobyć doświadczenie niezbędne do pełnienia ról kierowniczych.
Transparentne procesy rekrutacyjne. Wdrożenie jasnych zasad w procesach nominacyjnych pozwala wyeliminować uprzedzenia płciowe i zwiększyć udział kobiet w zarządach.
Kampanie edukacyjne podkreślające wartość różnorodności w zarządzaniu.
Promowanie work-life balance. Firmy, które wspierają elastyczne formy pracy i polityki prorodzinne, ułatwiają kobietom godzenie obowiązków zawodowych i prywatnych, co sprzyja ich rozwojowi zawodowemu.
Przyszłość kobiet w zarządzaniu
W miarę jak organizacje będą coraz bardziej doceniać wartość różnorodności, rola kobiet w zarządach i radach nadzorczych będzie systematycznie rosła. Przykłady liderów rynku pokazują, iż firmy zróżnicowane płciowo są lepiej przygotowane na wyzwania przyszłości.
Wykorzystanie pełnego potencjału kobiet w biznesie wymaga jednak nie tylko zmian strukturalnych, ale także zmiany mentalności. Edukacja na temat korzyści wynikających z różnorodności, promowanie wzorców do naśladowania oraz eliminowanie barier systemowych są najważniejsze dla budowania bardziej otwartego i efektywnego środowiska biznesowego.
Różnorodność to nie tylko etyka – to także strategia na sukces.
