Światem wstrząsnęło właśnie upublicznienie modelu sztucznej inteligencji, o zaawansowanej zdolności rozumowania i przetwarzania języka naturalnego.
DeepSeek-R1 to duży model językowy sztucznej inteligencji z chińskiego laboratorium DeepSeek Inc., który prześcignął amerykańskiego pioniera ChatGPt, nie tylko wydajnością, ale i niskim kosztem wytworzenia.
I co kluczowe, także dostępnością, jako open source, o czym świadczy liczba pobrań mocno przekraczająca liczbę amerykańskiego AI. Stanowi zatem atrakcyjną alternatywę dla zamkniętych rozwiązań, tworzonych przez zachodnie firmy.
Nic dziwnego, iż amerykańskie spółki technologiczne Big Tech, zaliczyły spektakularny spadek na giełdzie, nie bez zaskoczenia czołowych postaci establishmentu Big Tech, wchodzącego w skład tak zwanego głębokiego państwa, DeepState.
NVIDIA, dotychczasowy główny beneficjent wzrostu rynku sztucznej inteligencji, straciła na giełdzie w poniedziałek, 27 stycznia 2025 roku, ponad 600 miliardów dolarów. Tym samym utraciła pozycję najcenniejszej spółki świata i jednocześnie pobiła rekord, największego jednodniowego spadku w historii Wall Street. Spadły również o 4-6 proc. notowania Microsoftu, Amazona i Alphabet, których akcji wyzbywają się choćby inwestorzy w Europie.
Firmy sektora Big-Tech są rdzeniem gospodarki USA, bez nich gospodarka amerykańska praktycznie nie istnieje. Czy zatem mamy do czynienia z ,,Czarnym poniedziałkiem” na giełdzie, podobnym do ,,Czarnego czwartku” w 1929 r., który zapoczątkował największy kryzys gospodarczy w historii kapitalizmu?
Czy może z czymś znacznie większym, wywracającym amerykański model gospodarki? Model bazujący niemal całkowicie na sektorze Big-Tech, a produkcję dóbr materialnych, wyrzucający na zewnątrz.
Ten import nie byłby możliwy, gdyby nie silna pozycja dolara.
W obecnej fazie kapitalizmu, nazwanej przez greckiego ekonomistę i polityka, Yanisa Varoufakisa, technofeudalizmiem, to właśnie korporacje technologiczne (Google, Amazon, Facebook), monopolizują dane i platformy cyfrowe, osiągając jedną z najwyższych maksymalizacji zysków.
Ale co jeżeli ta maksymalizacja zysku zostanie zatrzymana, upadną te firmy i upadnie dolar?
Chiński twórca w odróżnieniu od OpenAI, właściciela zastrzeżonej ChatGPT, udostępnił swoją sztuczną inteligencję użytkownikom z całego świata i całkowicie za darmo. Mało tego, każdy kto chciał mógł skopiować oprogramowanie DeepSeek.
Kody źródłowe poszły w świat i stały się wspólne.
Tak, jakby sztuczna inteligencja przeszła do domeny publicznej, bez karencji praw autorskich. Nie można już cofnąć tego procesu.
Amerykańskie firmy zainwestowały 500 mld dolarów w budowę infrastruktury informatycznej, opartej na bardzo zaawansowanych chipach. Dostęp ChRL do takich chipów był blokowany przez amerykańskie sankcje. Twórcy DeepSeek poradzili sobie bez nich i wydali mniej niż 6 mln. dolarów.
A imponujące osiągnięcia DeepSeek podważyły model biznesowy amerykańskich firm Big Tech, oparty na gigantycznych inwestycjach w infrastrukturę i przecenionym łańcuchu dostaw. Można chyba powiedzieć, iż pojawienie się DeepSeek było ciosem w samo serce amerykańskiego modelu kapitalizmu.
Modelu opartym na inwestowaniu miliardów w drogie technologie przez miliarderów, wyścigu rywalizacji i wreszcie produkcie, dostępnym finansowo (wersja premium) dla wąskiej grupy.
Globalna elita (Big Tech, fundusze inwestycyjne, giganci finansowi), przekształca kapitalizm w system rentierski, oparty na cyfrowej zależności, w miejsce tradycyjnej własności środków produkcji. Właśnie jednak napotkała przeszkodę w utrzymaniu kontroli nad gospodarką i społeczeństwami.
A czy data publikacji DeepSeek, akurat w momencie inauguracji prezydentury Trumpa, wydaje się wam przypadkowa?
Może jest to sygnał wysłany Trumpowi i amerykańskiemu kapitalizmowi przez ChRL? Czy Komunistyczna Partia Chin (KPCh) ma coś jeszcze w zanadrzu?
Biorąc pod uwagę kombinację silnych kadr naukowych, ogromny rynek wewnętrzny i wsparcie państwowe, pozwalającą na realizację długoterminowych projektów bez presji krótkoterminowych zysków, to całkiem prawdopodobne.
W Chinach powstały też inne modele AI, między innymi Tongyi Qianwen, chińskiego giganta Alibaba, będący częścią chińskiej strategii, aby uniezależnić się od zachodnich technologii i rozwijać własne rozwiązania.
Wyścig technologiczny, między USA i ChRL będzie trwać, ale model gospodarczy USA już został zakwestionowany.
System, który stworzyła ChRL i szerzej cały chiński model gospodarczy jest zwyczajnie sprawniejszy, więc będzie sprawiał światu, kolejne takie niespodzianki.
Szczególnie, iż jego bazą jest produkcja dóbr materialnych na potrzeby społeczeństwa a dopiero potem technologie.
A jeżeli Google zaliczy jeszcze większe straty? Może przyjdzie taki dzień, iż nie będą już mogli zamieszczać w wyszukiwarce, propagandowej wersji historii w imię zasady, iż zwycięzcy piszą historię.
A nie będą już nimi, ci z Doliny Krzemowej.
,,Technofeudalizm: co zabiło kapitalizm?” – czyżby tytułowa teza książki Yanisa Varoufakisa, potwierdzała się na naszych oczach?