Pamiętacie serial Mad Men? jeżeli tak, to na pewno pamiętacie też Peggy Olson. Peggy rozpoczyna pracę jako sekretarka w jednej z dużych agencji reklamowych w Nowym Jorku w latach 60tych. Jest tak zdolna, iż w tym nieprzyjaznym dla kobiet środowisku pracy awansuje na dyrektorkę kreatywną. Jej ścieżka to mistrzowska lekcja w radzeniu sobie z byciem postrzeganą przez przyzmat swojej pierwszej roli. Po awansie musi zdobyć szacunek, nieustannie udowadniać swoją wartość i redefiniować sposób, w jaki widzą ją koledzy. Jej historia jest bliska każdemu, kto zmagał się z wyzwaniem wyjścia poza ramy wcześniejszego stanowiska. Podkreślając uniwersalną prawdę – zmiana statusu w firmie wymaga nie tylko wyników, ale również umiejętności autoprezentacji i odwagi w przełamywaniu status quo.
Rozpoczęcie kariery w roli stażystki lub asystentki daje idealny fundament do dalszego rozwoju. Twoim kolejnym etapem może być na przykład rola ekspercka. Ale co jeżeli wspinając się po kolejnych szczeblach, aplikujesz na stanowisko menadżerskie? Co jesli twoi podwładni wciaż pamiętają cię w roli asystentki? Zmiana wizerunku ze „stażysty” lub osoby zbyt mało doświadczonej może być frustrująca – szczególnie gdy zdobyłaś już awans i jesteś gotowa na nowe wyzwania.
Niestety mimo, iż twój tytuł zawodowy się zmienił, inni w firmie mogą przez cały czas postrzegać cię przez pryzmat twojego początkowego stanowiska. Badania przeprowadzone przez Center for Creative Leadership wskazują, iż wielu profesjonalistów, którzy awansują w ramach jednej organizacji, często walczy z trudnością w byciu postrzeganym jako gotowi na wyższe stanowiska kierownicze. Wynika to z głęboko zakorzenionych przekonań zbudowanych w czasie pracy na niskim stanowisku. Mają je zarowno ludzie w naszym zawodowym otoczniu jak i my same. Na szczęście, jeżeli podejdziemy do wyzwania świadomie – możemy je skutecznie zmienić, skupiając się na kilku kluczowych strategiach.
Wyzwanie związane z postrzeganiem
W miarę rozwoju w ramach jednej firmy napotkasz zarówno wewnętrzne, jak i zewnętrzne wyzwania związane z tym, jak inni cię postrzegają. Efekt „halo”, opisany w badaniach psychologicznych, wyjaśnia, iż ludzie często przypisują innym całe zestawy cech na podstawie jednej charakterystyki — w tym przypadku Twojego pierwotnego stanowiska. Oznacza to, iż choćby jeżeli w tej chwili pełnisz funkcję na wyższym szczeblu, Twoi koledzy mogą przez cały czas postrzegać Cię jako stażystę, którego kiedyś znali.
Jak zauważa Harvard Business Review, wewnętrzne awanse mogą być trudne, ponieważ osoby, które awansują w ramach jednej organizacji, są często postrzegane jako „mniej doświadczone” przez swoich współpracowników, którzy pojawoli się w firmie już jako manadżerowie. Może to wpływać na to, jak jesteś odbierany na spotkaniach, ile masz wpływu na procesy decyzyjne i czy inni szanują twoje przywództwo.
Zacznij od zmiany własnego postrzegania
Zanim będziesz w stanie zmienić sposób, w jaki inni cię postrzegają, musisz najpierw zmienić postrzeganie samego siebie. Zgodnie z badaniami Carol Dweck na temat „mindsetu”, osoby, które rozwijają tzw. „growth mindset” — przekonanie, iż umiejętności i inteligencja mogą rozwijać się w czasie — są bardziej skłonne do pokonywania trudności i osiągania sukcesów. Ta postawa jest kluczowa, gdy przechodzisz z roli stażysty do roli lidera. Warto ją ćwiczyć.
Zamiast koncentrować się na potencjalnej przepaści między tym, gdzie zaczynałeś, a tym, gdzie jesteś teraz, skup się na tym, co wnosisz do organizacji. Zastanów się, jak daleko zaszedłeś, jakie lekcje wyniosłeś z poprzednich ról i jakie cechy przywódcze rozwinąłeś. Zadaj sobie następujące pytania:
- Jakie konkretne osiągnięcia w moich poprzednich rolach bezpośrednio odnoszą się do roli managera?
- Jakie doświadczenia zdobyłam, które wyróżniają mnie na tle innych w mojej firmie?
- W jaki sposób moja droga — od stażysty do manadżera — może pomóc mi nawiązać lepsze relacje z pracownikami na wszystkich szczeblach?
Te pytania pomagają wzmocnić przekonanie, iż poprzednie role były kamieniami milowymi w drodze do miejsca, w którym jesteś teraz, a każdy krok wzmacniał twoje obecne umiejętności.
Pokonywanie wyzwań
Gdy już zmienisz swoją wewnętrzną narrację, czas zmierzyć się z wyzwaniami związanymi z postrzeganiem przez innych. Z badań przeprowadzonych przez McKinsey & Company wynika, iż wyzwaniem związanym z awansami wewnętrznymi jest często „syndrom oszusta”, problemy z pewnością siebie oraz tendencja do utrzymywania przez współpracowników obrazu ciebie, opartego na twojej wcześniejszej roli. Jak więc pokonać te trudności?
Jak być traktowanym poważnie na spotkaniach na wysokim szczeblu?
Wyzwanie: Często czujesz, iż twoje pomysły nie są słuchane
Jak to przezwyciężyć: Przygotowanie do spotkań i pewność siebie to twoi najlepsi sojusznicy. Badania pokazują, iż liderzy, którzy wypowiadają się z pewnością siebie, choćby na wczesnym etapie kariery, są postrzegani jako bardziej wiarygodni. Wchodź na spotkania z jasnym planem, mów z przekonaniem i pokazuj swoją wartość, prezentując dane, rozwiązania i wnioski. Z czasem inni zaczną dostrzegać w tobie lidera, którym jesteś.
Jak budowac relacje z bardziej doświadczonymi kolegami?
Wyzwanie: Koledzy którzy mają dłuższy staż na stanowiskach manadżerksich mogą teraz postrzegać cię jako kogoś „kto jest tu tylko od kilku lat”, co może prowadzić do napięć, zwłaszcza gdy twoja rola wiąże się z podejmowaniem decyzji, które wpływają na ich pracę.
Jak to przezwyciężyć: Budowanie zaufania i szacunku wymaga czasu, ale jest najważniejsze dla przezwycieżenia postrzegania cię jako osoby o niższym statusie. Badania Deloitte sugerują, iż przywództwo jest najbardziej skuteczne, gdy opiera się na wzajemnym zaufaniu i szacunku. Prowadź otwarte rozmowy z bardziej doświadczonymi kolegami, aby ustalić oczekiwania, wyjaśnić swoją rolę i pokazać swoją wizję. Proponuj współpracę i wykorzystuj swoje unikalne spojrzenie jako osoby, która pracowała w różnych rolach w firmie.
Jak radzić sobie z syndromem oszusta?
- Wyzwanie: Często doświadczasz uczucia, iż nie pasujesz do swojej nowej roli, lub iż inni uważają cię za osobę niewystarczająco wykwalifikowaną do objęcia tego stanowiska. Jest to powszechny problem wśród osób, które awansowały w strukturach firmy.
- Jak to przezwyciężyć: Zgodnie z badaniami Amerykańskiego Towarzystwa Psychologicznego, syndrom oszusta jest szczególnie powszechny wśród osób odnoszących sukcesy. Aby z nim walczyć, uznawaj swoje osiągnięcia i szukaj potwierdzenia u mentorów lub współpracowników. Otaczaj się siecią wsparcia, która przypomina ci o twojej wartości i wkładzie, jaki wniosłeś w firmę.
Jak być traktowanym poważnie na spotkaniach na wysokim szczeblu?
- Wyzwanie: Udowodnienie swoich umiejętności przywódczych gdy jesteś młodszy lub mniej doświadczony.
- Jak to przezwyciężyć: Liderzy, którzy odnoszą sukcesy w ramach awansów wewnętrznych, często robią to poprzez świadomą pracę nad kompetencjami przywódczymi. Pracują nad wizją, umiejętnościami podejmowania decyzji i zdolnością do inspirowania innych. Badania pokazują, iż świadome, mądre przywództwo jest (prawie) zawsze przez podwładnych doceniane i pozwala przezwyciężyć uprzedzenia. Dbaj o jasną komunikację, empatię i spójne podejście. Korzystaj z każdej okazji, aby dawać przykład, wykazywać inicjatywę i budować pewność siebie swojego zespołu. Na z casem pewno Twoi podwładni to docenią.
Podsumowując – przejście z roli stażysty do managera w tej samej firmie może być trudną podróżą, ale przy odpowiednim nastawieniu i świadomym podejściu, możliwe jest przezwyciężenie wyzwań związanych z postrzeganiem. Zmiana postrzegania siebie jest pierwszym, kluczowym krokiem w tym procesie. Kolejnymi sa konsekwentne udowadnianie swoich umiejętności poprzez świadome działania i budowanie komptencji. najważniejsze jest rozumienie, iż zbudowani autorytetu to proces, który wymaga czasu i świadomego zaangażowania.
Badania pokazują, iż osoby, które koncentrują się na rozwoju, refleksji nad sobą i rozwoju przywództwa, mają większe szanse na sukces w przezwyciężaniu tych wyzwań.
Twoja droga od stażysty do managera to nie tylko kwestia tytułu; chodzi o udowodnienie sobie i innym, iż jesteś gotowy na odpowiedzialność i wyzwania, które cię czekają. Bądź dumny z tego, jak daleko zaszedłeś, i z pełną pewnością przyjmuj nadchodzące możliwości.