Dobre praktyki budowania osobistej zwinności lidera

zwinność lidera # zwinność lidera #zwinność lidera

Ostatnia aktualizacja: 26.04.2024

Ludzie z natury są przystosowani do pewności i rutyny, dlatego w obliczu nagłych zmian często przechodzą w tryb walki, ucieczki, lub za wszelką cenę chcą utrzymać status quo. Świat zmienia się tak szybko, iż trzymanie się status quo nie jest już opcją. Aby prosperować w czasach turbulencji i transformacji, liderzy muszą kultywować osobistą zwinność – rozwijać sposób myślenia i umiejętności wymagane do szybkiego przetwarzania zmian, dostrzegać pojawiające się możliwości i prowadzić zespoły przez niepewność. Zdolność do zwinności drzemie w każdym z nas. Kultywując sposób myślenia i praktyki, aby uzyskać do niej dostęp, liderzy mogą sprostać wyzwaniom ciągłych zmian, kierując się kreatywnością, mądrością i celem.

zwinność lidera

W Artykule:

• Wyzwaniem większości firm, w obliczu ciągłych zmian w świecie biznesu, jest budowanie umiejętności adaptacji. Jest to również osobiste wyzwanie dla samych liderów. Z powodu zmieniających się warunków, ciągłej transformacji i życia w permanentnym stresie, są oni obciążeni i poznawczo, i emocjonalnie, mają poczucie braku kompetencji oraz utraty wewnętrznej zwinności.
• Natura szybkich i nieprzewidywalnych zmian sprawia, iż choćby przewidujący liderzy będą kierować zespołem w ciągłej niepewności. W obliczu takich zmian ludzie zamykają się w sobie, tracą wewnętrzną zwinność. Zamiast świadomego przywództwa wracają do starych nawyków i w panice podejmują nieprzemyślane decyzje.
• To nie zmiana jest problemem, ale nasz stosunek do zmiany. Pomimo, iż jako gatunek posiadamy wiele umiejętności potrzebnych do radzenia sobie z dynamiką zmian, to w obliczu nagłej zmiany włącza się nasz instynkt przetrwania. Kiedy najbardziej potrzebujemy wewnętrznej zwinności, nasz mózg instynktownie dąży do utrzymania status quo.
• Według ekspertów, każdy lider może budować osobistą, wewnętrzną zwinność oraz kształtować nastawienie niezbędne do rozszerzenia zasad przywództwa skoncentrowanego na celu.
• W artykule przytaczamy praktyczne wskazówki, które mogą być pomocne w budowaniu wewnętrznej zwinności oraz kształtowaniu nastawienia lidera niezbędnego do tego, by wyjść poza utarte schematy i uczynić jego przywództwo bardziej świadomym.

zwinność lidera

Spis treści:

1. Budowanie wewnętrznej odporności i zdolności adaptacyjnych
2. Szybciej nie zawsze znaczy lepiej
3. Oparcie się chęci natychmiastowego dostarczenia rozwiązania
4. Prowokujące pytania
5. Kierunek bez daty ważności
6. Zapobieganie kosztownym katastrofom
7. Postawa niewiedzy, która uwalnia kreatywność
8. Zarządzanie energią, a nie czasem
9. „I to, i to” czyli jak oswoić paradoks
10. Wewnętrzna zwinność lidera w czasach ciągłych zmian i transformacji

zwinność lidera zwinność lidera zwinność lidera

Zobacz też: TOP 3 zasady skutecznego zarządzania zespołem

zwinność lidera

Budowanie wewnętrznej odporności i zdolności adaptacyjnych

Ludzie z natury są przystosowani do pewności i rutyny, dlatego w obliczu nagłych zmian często przechodzą w tryb walki, ucieczki, lub za wszelką cenę chcą utrzymać status quo. Niestety, świat zmienia się tak szybko, iż trzymanie się status quo nie jest już opcją, szczególnie w biznesie.

Aby dobrze prosperować w czasach turbulencji i transformacji, liderzy muszą kultywować osobistą zwinność. Oznacza to rozwijanie sposobu myślenia i umiejętności wymaganych do szybkiego przetwarzania zmian, dostrzegania pojawiających się możliwości i prowadzenia zespołów przez niepewność.

Stary styl przywództwa polegający na dowodzeniu i kontroli ustępuje miejsca bardziej eksperymentalnemu, opartemu na współpracy podejściu. Zamiast udawać, iż jako liderzy znają wszystkie odpowiedzi, muszą zaakceptować niejednoznaczność. Muszą tworzyć bezpieczne psychologicznie środowiska pracy, w których ludzie czują się upoważnieni do zabierania głosu, zachęcani do podejmowania ryzyka, popełniania błędów i uczenia się na porażkach.

Aby świadomie przewodzić wśród ciągłych zmian, liderzy powinni zająć się budowaniem własnej wewnętrznej odporności i zdolności adaptacyjnych. Oto 7 prostych, praktycznych wskazówek, dzięki którym liderzy mogą zwiększyć swoją zdolność do radzenia sobie ze złożonością, modelować zwinny sposób myślenia i inspirować swoje zespoły, aby stały się bardziej innowacyjne i dynamiczne.

Zwinność lidera:
Szybciej nie zawsze znaczy lepiej

W naszym gwałtownie zmieniającym się świecie naturalnym instynktem jest poruszanie się szybciej, aby nadążyć. Jednak, wbrew intuicji, liderzy mogą w rzeczywistości umożliwić szybsze działanie poprzez celowe zatrzymanie się i refleksję.

W obliczu złożonego wyzwania lub nieoczekiwanej zmiany, pojawia się chęć natychmiastowej reakcji, zwykle bez przemyślenia sytuacji. Pochopne decyzje często jednak prowadzą do błędów, a cały wysiłek włożony w zadanie jest po prostu stratą czasu. W takich momentach warto spróbować się zatrzymać, choć nie zawsze jest to łatwe i – pozwalając umysłowi na syntezę informacji i emocji -zapewnić sobie przestrzeń dla nabrania jasności. W takiej chwili refleksji mogą pojawić się oryginalne spostrzeżenia.

Refleksja pozwala na to, by zamiast w pośpiechu szukać rozwiązań, poświęcić czas na przemyślenie problemu i przeformułowanie wyzwania. Zadawaj przemyślane pytania i dogłębnie słuchaj, aby zrozumieć podstawowe przyczyny. Zastanów się nad podstawowymi założeniami, które mogą ograniczać opcje. Następnie zintegruj te różnorodne dane wejściowe, aby wytyczyć szybką, skoncentrowaną ścieżkę naprzód.

Zatrzymanie się jest aktem przywódczej odwagi. Demonstruje pracownikom pewność siebie lidera, tworząc psychologiczne bezpieczeństwo dla zespołu, który w tym momencie również zwalnia. Oczywiście nikt nie chce pozostać w tyle w dynamicznym środowisku, jednak zatrzymując pochopne działania, lider może skupić się na tym, co najważniejsze.

Krótki dyskomfort związany z zatrzymaniem się jest znacznie przewyższa korzyści płynące z celowego działania. Choć jest to sprzeczne z intuicją, liderzy, którzy zatrzymują się w chwili nagłej zmiany, aby przetwarzać i planować, w dłuższej perspektywie będą działać i szybciej, i skuteczniej. Szybciej nie zawsze oznacza lepiej. Refleksja umożliwia klarowność, a ta z kolei napędza szybkość.

Refleksja to również podważanie status quo. Forma ćwiczenia, które pozwala liderom szukającym wewnętrznej siły do inspiracji kontekście inspiracji do rozwoju zespołu, ich zaangażowania i efektywności na znalezienie adekwatnych rozwiązań. Podważanie status quo z kolei pomaga w zachowaniu zdrowego rozsądku. Ten zdrowy rozsądek mówi o tym, iż lider nie może być ciągle w biegu, nie może zajmować się wszystkim na raz. Raz na jakiś czas powinien się zatrzymać i przeprowadzić refleksje odnośnie do co tak naprawdę robi oraz zweryfikować, czy to, robi jest korzystne pod kątem tego, co chce osiągnąć.

Refleksja, traktowana jako podważanie status quo, pozwala liderowi przyjrzeć się stanowi obecnemu i zdecydować, które działania kontynuować, a których należy się pozbyć. Jest to bardzo wartościowe zarówno dla lidera, jego zespołu, jak i całej firmy – żaden klient nie chce płacić za czynności, które nie dodają wartości w procesie dostarczania mu produktu czy usługi. Podważanie status quo wbrew pozorom pozwala liderowi na klarowność i spojrzenie na rzeczywistość w sposób rozważny i logiczny, a to z kolei buduje jest wewnętrzną zwinność.

Oparcie się chęci natychmiastowego dostarczenia rozwiązania

Liderzy często odczuwają presję, by znać wszystkie odpowiedzi. Jak mówi Radek Drzewiecki, autor książki Strategia Lean. Dlaczego w ich firmach ludzie nie mogą doczekać się poniedziałków, „nie wstyd jest nie wiedzieć, wstyd udawać, iż się wie”. Lider nie musi znać wszystkich odpowiedzi, by być autorytetem dla swojego zespołu. Z drugiej strony, nie może też udawać, iż zna wszystkie rozwiązania i w związku z tym płynąć na fali improwizacji. Prawdziwy lider nie boi się przyznać, iż czegoś nie wie. Zawsze opiera się na faktach, dlatego obserwacja i rozmowa są wpisane w jego rolę.

W obliczu niepewnych sytuacji, liderzy powinni oprzeć się chęci natychmiastowego dostarczania rozwiązań, a zamiast tego podchodzić do problemów z ciekawością i pokorą. Przyznanie, iż lider czegoś nie wie, sygnalizuje, iż mile widziane są różne perspektywy oraz tak zwane „świeże myślenie”. Dlatego tak przydatne zdaje się być słuchanie i myślenie z pozycji niewiedzy. Drzemie w nim potężna siła do zachęcania siebie i innych do odkrywania oryginalnych, nieoczekiwanych, innowacyjnych, a czasem przełomowych pomysłów.

By odkryć nowe perspektywy, zamiast bronić swoich założeń, lider powinien zadawać dociekliwe pytania oraz zapraszać innych do swobodnego dzielenia się swoimi spostrzeżeniami bez obawy przed ocenianiem. Uważne słuchanie, bez przerywania, bez kontrargumentów i bez oceny jest czymś, co rozwija wewnętrzną zwinność. Najbardziej innowacyjne rozwiązania pojawiają się bowiem wtedy, gdy ludzie myślą razem od zera.

Przyjęcie niewiedzy kładzie podwaliny pod zbiorowe przełomy. Umożliwia zespołom wyobrażenie sobie naprawdę nowatorskich możliwości, zamiast utknięcia w powtarzaniu status quo. Jednak przewodzenie z pozycji ignorancji wymaga od lidera „pozostawienia swojego ego za drzwiami”. Czerpanie mądrości z najmniej oczekiwanych źródeł możliwe jest jedynie wtedy, gdy porzucimy z góry przyjęte założenia i znajdziemy w sobie szczerą chęć bycia zaskoczonym. Dlatego w sytuacji, gdy lider po raz kolejny stanie przed trudnym wyzwaniem, warto, aby schował ego do kieszeni postarał się działać z pozycji niewiedzy. Pozwoli to być może odkryć nowe, kreatywne ścieżki rozwoju.

Prowokujące pytania

Liderzy bardzo często „grzęzną” w swoim myśleniu. Dzieje się tak, ponieważ wciąż zadają te same pytania, a w efekcie – otrzymują wciąż te same odpowiedzi. Takie zachowanie wzmacnia istniejące modele myślowe i ogranicza przełomowe innowacje. Aby budować swoją wewnętrzną zwinność, lider musi zadać sobie pytanie, jak może przeformułować dany problem i w związku z nim zadawać bardziej trafne pytania.

Skutkiem prowokujących pytań ma być zakłócenie status quo myślenia i otwarcie nowych możliwości. Wzbudzają one ciekawość, a nie postawę obronną. Przekształcenie problemu w pytanie zmusza do krytycznego myślenia o jego założeniach i ograniczeniach. Na przykład, zamiast pytać „Jak możemy ulepszyć nasz obecny model biznesowy?”, można postawić prowokujące do kreatywnego myślenia pytanie „Jak możemy stworzyć 10 razy większą wartość dla klientów?”. Prowokujące pytanie znacznie rozszerza przestrzeń rozwiązań.

Liderzy powinni regularnie analizować swoje strategiczne pytania. Czy są one ograniczające czy wyzwalające? Konkretne czy niejednoznaczne? Skoncentrowane na tym, co znane, czy otwarte na nieznane? Najpotężniejsze pytania rzucają wyzwanie ortodoksji i rozpalają wyobraźnię.

Wykwalifikowani liderzy rozwijają sztukę dociekania. Ich pytania „rozpakowują” złożoność, sondują prawdę i inspirują do poszukiwań. Modelują nienasyconą ciekawość, komfort z niepewnością i chęć bycia zaskoczonym. Taki sposób myślenia przenosi się na innych, zwielokrotniając kreatywność organizacji.

Przemyślane, nieoczekiwane i prowokujące pytania wytrącają ludzi z „autopilota”. Otwierają umysły na nowe możliwości. Pracując nad opanowaniem sztuki zadawania pytań, lider odblokowuje większą elastyczność, innowacyjność i wzrost.

Kierunek bez daty ważności

W naszym gwałtownie zmieniającym się świecie liderzy nie zawsze mogą wyznaczać konkretne, mierzalne cele z dużym wyprzedzeniem. Przyszłość jest po prostu zbyt nieprzewidywalna. Zamiast sztywnych celów, skuteczni liderzy wyznaczają ogólny kierunek i wizję, aby ukierunkować swoje zespoły.

Cele mają swoją datę ważności w zmiennym środowisku. Ustalony cel lub kamień milowy może stać się nieistotny w ciągu miesięcy lub tygodni. Liderzy, którzy trzymają się początkowych celów z powodu ego, mogą przegapić krytyczne okazje.

Wizja i kierunek przetrwają próbę czasu lepiej niż z góry określone cele. Dlatego lider powinien koncentrować się na wyznaczaniu kierunku, w którym podąża jego zespół. Najlepsi liderzy wyznaczają drogę, niekoniecznie sztywne miejsce docelowe, umożliwiają swoim zespołom iterację rozwiązań i dokonywanie korekt kursu.

Wskazówki dla lidera:

• Daj zespołom przestrzeń do eksperymentowania i podążania za pojawiającymi się możliwościami.
• Oceniaj postępy w oparciu o zgodność z wizją i wartościami, a nie tylko o osiąganie określonych wskaźników. Uznaj, iż sposób dotarcia do celu jest tak samo ważny, jak jego osiągnięcie. Sama podróż przynosi naukę i rozwój.
• Prowadź inspirując, a nie kontrolując.
• Trenuj zespoły, aby dokonywały wyborów zgodnych z wizją.
• Unikaj mikrozarządzania, aby osiągnąć ustalone cele.
• Zawsze pamiętaj, iż ludzie wspierają to, co pomagają tworzyć.

W dynamicznych czasach elastyczna wizja dodaje energii, podczas gdy sztywne cele demoralizują. Dlatego, Drogi Liderze/ Liderko, skieruj wzrok wszystkich na horyzont, a następnie zaufaj i zachęć swój zespół do znalezienia najlepszej drogi.

Zapobieganie kosztownym katastrofom

Zwinność polega na szybkim dostosowywaniu się do zmian. Ale w jaki sposób liderzy mogą wspierać zwinność w sobie i swoich organizacjach? Odpowiedź leży w eksperymentowaniu. Szybkie, niskokosztowe pomyłki mogą zapobiec poważnym, kosztownym katastrofom w przyszłości.

Poprzez ciągłe eksperymentowanie w cyklach planowania, robienia, sprawdzania, działania (PDCA), liderzy mogą sprawić, iż kierowanie dynamicznie zmieniającą się firmą będzie ekscytujące, a nie zniechęcające.

Nie należy więc bać się testowania nowych podejść, choćby jeżeli – a zwłaszcza jeżeli – mogą one zawieść. Te „inteligentne porażki” są niezbędne do budowania umiejętności adaptacji wymaganej do rozwoju w warunkach ciągłych zmian.

Zwinność lidera:
Postawa niewiedzy, która uwalnia kreatywność

Zachowanie otwartego umysłu i ciekawości jest niezbędne dla liderów poruszających się w niepewnych warunkach. Przyjęcie postawy „początkującego” (postawa niewiedzy wspomniana wcześniej) może przeciwdziałać tendencji do trzymania się przeszłych założeń, codziennej rutyny i nawykowych sposobów myślenia.

W obliczu nowych wyzwań łatwo jest polegać na tym, co już wiemy – na naszym doświadczeniu i wiedzy. Taki sztywny sposób myślenia ogranicza jednak wyobraźnię i zamyka na nowe możliwości. „Umysł początkującego” podchodzi do problemów z postawą niewiedzy, która uwalnia kreatywność.

Zamiast postrzegać siebie jako ekspertów znających wszystkie odpowiedzi, skuteczni liderzy w czasach transformacji pozostają głodni nauki. Zadają z pozoru naiwne pytania, aby zachęcić do świeżego myślenia. Rozpoznają, kiedy istniejące modele mentalne nie przynoszą rezultatów. Odkładając na bok uprzedzenia, mogą spojrzeć na sytuację nowymi oczami. Pozwala im to na eksperymentowanie z niekonwencjonalnymi rozwiązaniami i bardziej zwinne dostosowywanie się do zmieniających się okoliczności. Postawa ucznia modeluje również otwartość zespołów, zachęcając do dzielenia się wiedzą i innowacji.

Dlatego też liderzy powinni świadomie przełączać się między nastawieniem eksperta i początkującego w zależności od warunków. W obliczu znanych wyzwań doświadczenie i wiedza z przeszłości są nieocenione. Jednak przyjęcie perspektywy początkującego staje się kluczowe, gdy napotykamy nowe problemy bez istniejącego podręcznika.

Zachowując elastyczność, liderzy mogą przełączać się między wykorzystywaniem wiedzy specjalistycznej a podchodzeniem do problemów z otwartym, „ciekawskim” nastawieniem. Taka elastyczność i chęć uczenia się pozwala im prowadzić zespoły przez niepewność jutra.

Zarządzanie energią, a nie czasem

Liderzy mają do czynienia z ciągłym zapotrzebowaniem na ich czas i uwagę. E-maile piętrzą się, spotkania wypełniają kalendarz – czasami może się wydawać, iż dzień pracy nie ma granic. W tym nieustannie aktywnym środowisku liderom łatwo jest przejść w tryb reaktywny, poświęcając cały swój czas na reagowanie, zamiast na działanie.

Jednak świadome przywództwo wymaga proaktywności, kreatywności i inspiracji. Aby dać zespołowi to, co najlepsze, lider musi zarządzać nie tylko swoim czasem, ale też swoją energią. Odnawianie energii psychicznej i emocjonalnej powinno być priorytetem wśród ciągłych wymagań.

Dlatego:

• zablokuj czas na myślenie strategiczne,
• zamknij drzwi i wyłącz powiadomienia,
• idź na spacer, aby pobudzić kreatywność,
• znajdź czas na ćwiczenia, aby naładować baterie,
• jedz zdrową żywność i dbaj o nawodnienie organizmu,
• wysypiaj się, aby móc skupić się w ciągu dnia pracy,
• chroń swoje weekendy i wakacje,
• odłącz się od służbowych e-maili i telefonów,
• spędzaj czas z bliskimi, którzy dodają ci energii,
• realizuj hobby, które cię pasjonuje,
• pozwól swojemu umysłowi wędrować bez presji,
• wróć do pracy odświeżony i gotowy do przewodzenia.

Liderzy, którzy jedynie zarządzają swoim czasem, w końcu się wypalają. Ale liderzy, którzy zarządzają swoją energią, mogą utrzymać swój entuzjazm, empatię, osąd i wizję na dłuższą metę, potrafią „odnawiać” swoją energię i zapał.

„I to, i to” czyli jak oswoić paradoks

Współcześni liderzy stają przed coraz bardziej złożonymi wyzwaniami, które wymykają się prostym rozwiązaniom lub binarnemu myśleniu. W niestabilnym, niepewnym świecie paradoksy są na porządku dziennym. Skuteczni liderzy wykorzystują tę złożoność, utrzymując w umyśle dwa przeciwstawne pomysły w tym samym czasie!

Na przykład liderzy muszą być zdecydowani, ale otwarci, wizjonerscy, ale stąpający mocno po ziemi, innowacyjni, ale praktyczni. Zamiast wybierać jedną lub drugą stronę, najlepsi liderzy integrują obie. Wykonują odważne, zdecydowane ruchy, pozostając jednocześnie otwartymi na nowe dane. Tworzą inspirującą wizję, realizując ją krok po kroku. Tworzą przełomowe pomysły, opierając się na tym, co działa.

Przyjmując paradoks, liderzy odblokowują umiejętność przełomowego myślenia. Unikają fałszywych dychotomii – podziału na dwie, wzajemnie wykluczające się i uzupełniające do całości części – i poszerzają możliwości. Myślenie w stylu „i to, i to” zapewnia elastyczność poznawczą i sprawność umysłową wymaganą do poruszania się w gwałtownie zmieniających się warunkach.

Liderzy, którzy akceptują paradoksy, czują się komfortowo z napięciami i lepiej radzą sobie z syntezą pomysłów. Potrafią spojrzeć na kwestie z wielu perspektyw i zintegrować różne punkty widzenia. Pozwala im to radzić sobie z dynamicznymi sytuacjami i rozwiązywać wielowymiarowe problemy.

Przyjęcie paradoksu jest wyzwaniem, ale ma wielką moc. Pozwala liderom wyjść poza myślenie „albo-albo” i wykorzystać moc „twórczego napięcia”. Badając sprzeczności, liderzy mogą tworzyć pionierskie modele, które uchwycą złożoność rzeczywistych wyzwań. Buduje to strategiczną zwinność i odporność, a tego nowoczesne organizacje potrzebują najbardziej.

Wewnętrzna zwinność lidera w czasach ciągłych zmian i transformacji

Budowanie osobistej zwinności jest niezbędne w czasach ciągłych zmian i transformacji. Kultywując nastawienie na rozwój, umysł początkującego i przyjmując paradoksy, liderzy mogą wykorzystać naturalną ludzką zdolność do odporności i kreatywności.

Dobre praktyki budowania osobistej zwinności lidera – dlaczego warto?

• Poświęcenie chwili na zatrzymanie się i refleksję przed podjęciem paradoksalnych działań tworzy przestrzeń dla jasności i celowego działania.
• Podchodzenie do wyzwań z pokorą i ciekawością otwiera drzwi do nowych odkryć.
• Przeformułowanie problemów odblokowuje świeże myślenie.
• Zapewnienie celowej wizji pozwala na elastyczność w sposobie osiągania celów.
• Szybkie porażki zapobiegają wielkim katastrofom. Eksperymentowanie sprawia, iż prowadzenie zwinnego przedsiębiorstwa jest ekscytujące, a nie przerażające.
• Porzucenie wiedzy specjalistycznej pozwala spojrzeć świeżym okiem.
• Zarządzanie energią, umiejętność jej regeneracji, podtrzymuje zdolność do rozwoju w warunkach niepewności.
• Jednoczesne utrzymywanie dwóch przeciwstawnych pomysłów odblokowuje przełomy.

Zdolność do zwinności drzemie w każdym z nas. Kultywując sposób myślenia i praktyki, aby uzyskać do niej dostęp, liderzy mogą sprostać wyzwaniom ciągłych zmian, kierując się kreatywnością, mądrością i celem.

__________________________

Bądź Liderem, który świadomie przewodzi i skutecznie zarządza!

Jeśli Twoim wyzwaniem jest rozwój osobistej zwinności oraz umiejętności liderskich, które przygotują Cię na to, co nieprzewidywalne, dołącz do jednego z kursów rozwojowych dla liderów. W zależności od aktualnych potrzeb, wybierz Lean Leadership (szczegóły kursu), First-Time Leader (szczegóły kursu), lub Leadership Excellence (kurs dostępny wkrótce).

Jeśli wciąż jesteś głodny wiedzy, sprawdź ofertę rozwojowej platformy streamingowej Youniversity. To tylko 10 minut dziennie na drodze do bycia lepszym liderem! Youniversity wspiera wszechstronny rozwój liderów, a zdobytą wiedzę możesz od razu wdrażać w swojej codziennej pracy i życiu. Sprawdź szczegóły >>

Możesz również skontaktować się bezpośrednio z nami i przedstawić nam swoje aktualne wyzwania liderskie. Umów spotkanie >>